Στα «τελώνια» της σωτηρίας
«Είδεν άνθρωπον καθήμενον επί το τελώνιον, Ματθαίον λεγόμενον»
Η Εκκλησία τιμά σήμερα μια άλλη μεγάλη μορφή που λάμπει στο στερέωμά της. Πρόκειται για τον απόστολο και ευαγγελιστή Ματθαίο, ο οποίος υπήρξε ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού και ένας από τους τέσσερις ευαγγελιστές.
Πριν ακολουθήσει τον Χριστό ως ένας από τους στενούς συνεργάτες του, ασκούσε το επάγγελμα του τελώνη, δηλαδή του φοροεισπράκτορα. Τότε μάλιστα όσοι ασκούσαν το συγκεκριμένο επάγγελμα ήταν μισητοί στο λαό γιατί ασκούσαν μεγάλες πιέσεις για την είσπραξη των φόρων και επίσης θεωρούνταν ότι ήταν αμαρτωλοί αφού διέπρατταν και πολλές αδικίες κατά τη διάρκεια της άσκησης του επαγγέλματός τους στην προσπάθεια τους να αναπτύσσουν και κερδοσκοπικές τάσεις.
Η κλήση του
Τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στην κλήση του παρουσιάζουν το δικό τους ξεχωριστό ενδιαφέρον σε συνδυασμό με τα μηνύματα που μπορεί κάποιος να αντλήσει από τη σχετική διήγηση. Μια μέρα, λοιπόν, πέρασε από κοντά του ο Χριστός και τον βρήκε να κάθεται «επί το τελώνιον», δηλαδή στο ταμείο της είσπραξης των φόρων. Τον κάλεσε κοντά του: «Ακολούθει μοι». Ο τελώνης Ματθαίος, χωρίς δεύτερη σκέψη αλλά και οποιοδήποτε δισταγμό, εγκατέλειψε το ταμείο και όλα τα οικονομικά οφέλη που καρπιζόταν. Άφησε τους γήινους θησαυρούς για να ακολουθήσει τον ανεκτίμητης αξίας ουράνιο, τον Κύριο Ιησού Χριστό. Δεν ζήτησε χρόνο για να το σκεφθεί, να τακτοποιήσει εκκρεμότητες και κυρίως δεν επιστράτευσε οποιεσδήποτε προφάσεις. Δεν έφερε καμιά αντίρρηση. Αντίθετα επέδειξε μεγάλη προθυμία, δείχνοντας ότι και στην περίπτωση του λειτούργησε μια ισχυρή εσωτερική κλήση. Η απάντηση του στον Χριστό ήταν άμεση. Σηκώθηκε έτσι απλά και τον ακολούθησε.
Η στάση αυτή του Ματθαίου θα χαρακτηρισθεί ως «μωρία», δηλαδή τρέλα, από όλους όσους είναι αγκιστρωμένοι στην κοσμική νοοτροπία. Είναι ίσως ένας παραλογισμός γι’ αυτούς να εγκαταλείπεις θέσεις, δόξες και εξουσίες. Και πραγματικά είναι ίσως «μωρία», σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο, ο οποίος λέει ότι «ημείς μωροί διά Χριστόν». Πρόκειται όμως για την τρέλα εκείνη που αποκαλύπτεται ως δύναμη που οδηγεί τον άνθρωπο στη σωτηρία. Είναι τρελοί για τον κόσμο, γιατί αφήνουν όλα όσα ο κόσμος εκτιμά και θεωρεί ότι έχουν μεγάλη αξία, για να ακολουθήσουν τον Χριστό. Σε μια ζωή γεμάτη κακοπάθειες, κινδύνους, διωγμούς, πείνα, δίψα, μαρτύρια. Ο πλούσιος τελώνης Ματθαίος επέλεξε την άκρα πτωχεία, συμβιβάστηκε να ζει ξυπόλυτος, να έχει ένα και μοναδικό ένδυμα και γι’ αυτό ονομάστηκε και μονοχίτων.
Αξιώθηκε όμως ο Ματθαίος να καταταγεί στην ομάδα των δώδεκα αποστόλων, δέχθηκε το Άγιο Πνεύμα την ημέρα της Πεντηκοστής και έγραψε το πρώτο ευαγγέλιο στην Καινή Διαθήκη που φέρει και το όνομά του. Περιγράφει σ’ αυτό το μυστήριο της θείας Οικονομίας, της κένωσης και ενανθρώπησης του Υιού και Λόγου του Θεού, τη διδασκαλία, τα θαύματα, τα πάθη και την Ανάστασή του.
Ο Ματθαίος, σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, μετάδωσε το ευαγγελικό μήνυμα στους Πάρθους και Μήδους στα μέρη της Περσίας, αλλά και σε άλλα έθνη και φυλές της γης. Μαρτυρούνται ακόμα πολλά θαύματα που φέρεται να είχε επιτελέσει. Γνώρισε εξάλλου και πολλά βασανιστήρια, μαστιγώθηκε και μαρτύρησε για τον Χριστό, σύμφωνα με το δρόμο που ο ίδιος τους είχε δείξει.
Ουρανίων αγαθών μυσταγωγός
Ο προβληματισμός που προβάλλει ιδιαίτερα στην εποχή μας που ταλανίζεται από ένα έντονα εκκοσμικευμένο πνεύμα εστιάζεται στο πώς ο ευαγγελιστής Ματθαίος και πρώην τελώνης στο επάγγελμα απόβαλε από την καρδιά του την φιλοχρηματία για να την αντικαταστήσει από τη ν φιλοθεΐα. Άφησε σίγουρα τον εαυτό του στην ευλογημένη φάση να δεχθεί μέσα του τη χάρη του Χριστού. Γι’ αυτό, άλλωστε, μπόρεσε να δει ότι πέρα από τα παρόντα αγαθά και πλούτη βρίσκονται σε πολύ ανώτερη θέση τα ουράνια και τα αιώνια. Μπόρεσε να συνειδητοποιήσει ότι τα επίγεια είναι μόνο προσωρινά και εφήμερα, ενώ τα ουράνια είναι άφθαρτα και με ακατάλυτες αντοχές. Πάνω από την αγάπη του κόσμου έβαλε την αγάπη του Θεού. Με άλλα λόγια μπόρεσε να αξιολογήσει και να ιεραρχήσει σωστά τα πράγματα και τις αξίες της ζωής. Έβαλε τον εαυτό του στις συχνότητες εκείνες που ο άνθρωπος αισθάνεται χαρά να πάσχει για χάρη του Χριστού, να κακοπαθεί, να κινδυνεύει, να πεινά, να διψά και άλλα πολλά. Όσο πιο πολύ υποβαλλόταν σε θυσίες για τον Χριστό τόσο η χαρά και η αγαλλίασή του αυξάνονταν. Ο Χριστός σ’ αυτή την ευλογημένη φάση του ανθρώπου αναπληρώνει όλα τα κενά και προσφέρει μια εσωτερική πληρότητα. Είναι η περίπτωση που πλημμυρίζει η καρδιά του από το άκτιστο φως.
Αγαπητοί αδελφοί, η περίπτωση του αποστόλου και ευαγγελιστή Ματθαίου στέλνει ξεκάθαρο το μήνυμα ότι τα υλικά αγαθά καταξιώνονται στη σωστή τους διάσταση μόνο όταν ο άνθρωπος προσδέσει τη ζωή του με τα αιώνια και αληθινά. Η σωστή αξιολόγηση και ιεράρχηση των πραγμάτων λειτουργεί για τον άνθρωπο ως σοφία που συνιστά τη μεγαλύτερη αρχοντιά και δόξα. Η χάρη του Θεού είναι τελικά εκείνη που σώζει τον άνθρωπο και κάνει τελώνες και αμαρτωλούς να αναδεικνύονται απόστολοι και ευαγγελιστές. Ας προσανατολίσουμε και εμείς τον εαυτό μας σε αυτές τις συχνότητες ζωής. Αμήν.
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος
*******************************************
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ: Ρωμ. ι΄ 11- ια΄ 2:
11 λέγει γὰρ ἡ γραφή· πᾶς ὁ πιστεύων ἐπ᾿ αὐτῷ οὐ καταισχυνθήσεται. 12 οὐ γὰρ ἔστι διαστολὴ ᾿Ιουδαίου τε καὶ ῞Ελληνος· ὁ γὰρ αὐτὸς Κύριος πάντων, πλουτῶν εἰς πάντας τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτόν· 13 πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται. 14 πῶς οὖν ἐπικαλέσονται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; πῶς δὲ πιστεύσουσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; πῶς δὲ ἀκούσουσι χωρὶς κηρύσσοντος; 15 πῶς δὲ κηρύξουσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσι; καθὼς γέγραπται· ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά! 16 ᾿Αλλ᾿ οὐ πάντες ὑπήκουσαν τῷ εὐαγγελίῳ· ῾Ησαΐας γὰρ λέγει· Κύριε, τίς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν; 17 ἄρα ἡ πίστις ἐξ ἀκοῆς, ἡ δὲ ἀκοὴ διὰ ρήματος Θεοῦ. 18 ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἤκουσαν; μενοῦνγε εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ρήματα αὐτῶν. 19 ἀλλὰ λέγω, μὴ οὐκ ἔγνω ᾿Ισραήλ; πρῶτος Μωϋσῆς λέγει· ἐγὼ παραζηλώσω ὑμᾶς ἐπ᾿ οὐκ ἔθνει, ἐπὶ ἔθνει ἀσυνέτῳ παροργιῶ ὑμᾶς. 20 ῾Ησαΐας δὲ ἀποτολμᾷ καὶ λέγει· εὑρέθην τοῖς ἐμὲ μὴ ζητοῦσιν, ἐμφανὴς ἐγενόμην τοῖς ἐμὲ μὴ ἐπερωτῶσι. 21 πρὸς δὲ τὸν ᾿Ισραὴλ λέγει· ὅλην τὴν ἡμέραν ἐξεπέτασα τὰς χεῖράς μου πρὸς λαὸν ἀπειθοῦντα καὶ ἀντιλέγοντα. 1 Λέγω οὖν, μὴ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ; μὴ γένοιτο· καὶ γὰρ ἐγὼ ᾿Ισραηλίτης εἰμί, ἐκ σπέρματος ᾿Αβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν. 2 οὐκ ἀπώσατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ ὃν προέγνω. ἢ οὐκ οἴδατε ἐν ᾿Ηλίᾳ τί λέγει ἡ γραφή, ὡς ἐντυγχάνει τῷ Θεῷ κατὰ τοῦ ᾿Ισραὴλ λέγων;
Απόδοση στη νεοελληνική:
11 Επειδή λέει η Γραφή: Καθένας που πιστεύει σ’ αυτόν δε θα καταντροπιαστεί. 12 Γιατί δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ Ιουδαίου και Έλληνα, γιατί αυτός είναι Κύριος όλων, πλούσιος σ’ όλους όσοι τον επικαλούνται. 13 Επειδή καθένας που θα επικαλεστεί το όνομα του Κυρίου θα σωθεί. 14 Πώς, λοιπόν, να επικαλεστούν αυτόν που δεν πίστεψαν; Και πώς να πιστέψουν σ’ αυτόν που δεν άκουσαν; Και πώς να ακούσουν χωρίς κάποιος να κηρύττει; 15 Και πώς να κηρύξουν αν δεν αποσταλθούν; Καθώς είναι γραμμένο: Πόσο ωραία είναι τα πόδια αυτών που ευαγγελίζουν τα αγαθά!/ 16 Αλλά δεν υπάκουσαν όλοι στο ευαγγέλιο. Γιατί ο Ησαΐας λέει: Κύριε, ποιος πίστεψε στο άκουσμα του κηρύγματός μας; 17 Άρα η πίστη προέρχεται από την ακοή και η ακοή μέσω του λόγου του Χριστού. 18 Αλλά λέω: μήπως δεν άκουσαν; Βεβαιότατα! Σ’ όλη τη γη εξήλθε η φωνή τους και στα πέρατα της οικουμένης τα λόγια τους. 19 Αλλά ρωτώ: μήπως ο Ισραήλ δε γνώρισε; Πρώτος ο Μωυσής λέει: Εγώ θα σας προκαλέσω σε ζήλια, με αυτούς που δεν είναι έθνος. Με έθνος ασύνετο θα σας παροργίσω. 20 Και ο Ησαΐας αποτολμά και λέει: Βρέθηκα από αυτούς που δε με ζητούν, εμφανίστηκα σ’ αυτούς που δε ρωτούν για μένα. 21 Ενώ προς το λαό Ισραήλ λέει: Όλη την ημέρα άπλωσα τα χέρια μου σε λαό που απειθεί και αντιλέγει. 1 Λέω, λοιπόν, μήπως απώθησε ο Θεός το λαό του; Είθε να μη γίνει! Γιατί κι εγώ είμαι Ισραηλίτης, από το σπέρμα του Αβραάμ, από τη φυλή του Βενιαμίν. 2 Δεν απώθησε ο Θεός το λαό του που προγνώρισε. Ή δεν ξέρετε τι λέει η Γραφή στο μέρος που αναφέρει για τον Ηλία, πώς αναφέρεται στο Θεό κατά του Ισραήλ;
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ: Ματθ. θ΄ 9-13
9 Καὶ παράγων ὁ ῾Ιησοῦς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον ἐπὶ τὸ τελώνιον, Ματθαῖον λεγόμενον, καὶ λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι. καὶ ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ. 10 Καὶ ἐγένετο αὐτοῦ ἀνακειμένου ἐν τῇ οἰκίᾳ, καὶ ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντες συνανέκειντο τῷ ᾿Ιησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ. 11 καὶ ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι εἶπον τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· διατί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν; 12 ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς· οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ᾿ οἱ κακῶς ἔχοντες. 13 πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν. οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν.
Απόδοση στη νεοελληνική:
9 Και προχωρώντας ο Ιησούς εκεί κοντά, είδε έναν άνθρωπο να κάθεται στο τελωνείο, που τον έλεγαν Ματθαίο, και του λέει: «Ακολούθα με». Και σηκώθηκε και τον ακολούθησε. 10 Και τότε ιδού, συνέβηκε, ενώ αυτός καθόταν, για να φάει μέσα στην οικία, να έρθουν πολλοί τελώνες και αμαρτωλοί και να καθίσουν, για να φάνε μαζί με τον Ιησού και τους μαθητές του. 11 Και όταν το είδαν οι Φαρισαίοι, έλεγαν στους μαθητές του: «Γιατί μαζί με τους τελώνες και τους αμαρτωλούς τρώει ο δάσκαλός σας;» 12 Εκείνος, επειδή το άκουσε, είπε: «Δεν έχουν ανάγκη οι υγιείς από γιατρό, αλλά οι ασθενείς. 13 Πηγαίνετε, λοιπόν, και μάθετε τι σημαίνει: Έλεος θέλω και όχι θυσία. Γιατί δεν ήρθα να καλέσω δίκαιους, αλλά αμαρτωλούς».
Επιμέλεια: Ανδρέας Ματέι, θεολόγος
Αναδημοσίευση από: Εκκλησία της Κύπρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου