Η Υπαπαντή του Κυρίου
«Ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών»
Μεγάλη εορτή για την Εκκλησία μας η Υπαπαντή του Κυρίου. Τα γεγονότα εναρμονίζονται πλήρως με το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου. Η εορτή είναι και Δεσποτική, αφού παραπέμπει στην αφιέρωση του θείου Βρέφους στον Θεό, αλλά και Θεομητορική, αφού προβάλλει και το πρόσωπο της Παναγίας, η οποία εκπληρώνει τα όσα προβλέπει ο Νόμος. Μέσα ακριβώς σ’ αυτό το πλέγμα, αποκαλύπτεται με τον πιο ευκρινή τρόπο ότι ο άνθρωπος καταξιώνεται ως ύπαρξη μόνο όταν τα πάντα στη ζωή του αναφέρονται και αφιερώνονται στον Θεό, αφού προηγουμένως έχει φροντίσει ν’ ανοίξει τον εαυτό του για να υποδεχθεί τον Κύριο μέσα του, ως έκφραση και κατάφαση του ύψιστου προορισμού, στον οποίο τον έχει τάξει η αγάπη του.
Πραγματικά, ο Κύριος ως θείο Βρέφος αποκαλύπτει με τον πιο αυθεντικό τρόπο στον άνθρωπο την κατά φύση λειτουργία της ύπαρξής του, η οποία νοείται μόνο ως αδιάκοπη σχέση και κοινωνία με την κατ’ εξοχή πηγή της ζωής, τον Θεό. Με την τήρηση των διατάξεων του νόμου, όπως αυτή φαίνεται και μέσα από τα γεγονότα της εορτής, ο Κύριος έρχεται να προσφέρει το πλήρωμα του Νόμου, τον εαυτό Του. Είναι η αλήθεια, η χάρις και η ζωή, στις πιο αυθεντικές διαστάσεις που μπορεί να βιώσει και να γευθεί ο άνθρωπος. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στην υμνολογία της Εκκλησίας ότι «νόμου το σκιώδες αποπληρών και την αρχήν καθυποφαίνων της νέας Χάριτος».
Τα γεγονότα
«Ανήγαγον αυτόν εις Ιεροσόλυμα παραστήσαι τω Κυρίω», αναφέρει το ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις διατάξεις του Μωσαϊκού Νόμου 40 μέρες μετά τη γέννηση του άρρενος παιδιού αυτό έπρεπε να οδηγηθεί στο Ναό του Σολομώντα και να αφιερωθεί στον Θεό, προσφέροντας θυσία, η οποία για τους πιο φτωχούς ήταν «δυο νεοσσοί περιστεριών». Παρά το γεγονός ότι ο Κύριος ήταν αναμάρτητος, αποδέχεται ν’ ακολουθήσει και τα τυπικά που προβλέπονται για τους καθαρμούς, όπως συνέβη και στην περίπτωση της περιτομής. Ωστόσο, το τυπικό μέρος των γεγονότων παραπέμπει στην ουσία των πραγμάτων. Στην περίπτωση εδώ η πράξη του Κυρίου αναδεικνύει τη σημασία της αχειροποίητης περιτομής της καρδιάς και τον καθαρισμό του ανθρώπου από την αμαρτία, με τα μυστήρια της Μετάνοιας και του Βαπτίσματος. Πιο συγκεκριμένα, ο άνθρωπος γίνεται δέκτης μιας ανώτερης κλήσης. Καλείται να αναγνωρίσει ότι η ύπαρξή του είναι δώρο της αγάπης του Θεού και μόνο στην προοπτική της σχέσης και της κοινωνίας μαζί του καταξιώνεται στους ορίζοντες της αιωνιότητας.
Η αυθεντική προφητεία
Η ανάβαση του θείου Βρέφους στο Ναό φέρνει μπροστά μας και τη συνάντησή του με τον Συμεών. Δίκαιος και ευλαβής άνθρωπος, ο Συμεών περίμενε την έλευση του Μεσσία «προσευχόμενος παράκλησιν του Ισραήλ». Φωτισμένος μάλιστα από το Άγιο Πνεύμα ήταν βέβαιος ότι «μη ιδείν θάνατον πριν ή ίδη τον Χριστόν Κυρίου». Ο Συμεών αναγνωρίζει στο πρόσωπο του βρέφους τον αναμενόμενο Μεσσία και «αγκαλίζεται χερσίν, τον του Νόμου ποιητήν και Δεσπότην του παντός». Είναι το βρέφος αυτό το οποίο «οι άνω λειτουργοί τρόμω λιτανεύουσι, κάτω νυν ο Συμεών αγκαλίζεται χερσί», σημειώνει πολύ εύστοχα η υμνολογία της Υπαπαντής. Η πνευματική ανάβαση του Συμεών, μέσα από τη συνάντηση, αποτυπώνεται στον αυθόρμητο δοξολογικό και ευχαριστιακό ύμνο που ανέπεμψε στον Κύριο, ο οποίος ακούγεται στις εσπερινές ακολουθίες. Ο Συμεών μετά τη συγκλονιστική αυτή εμπειρία, αισθάνεται ότι έχει εκπληρώσει τον μεγάλο προορισμό του και δεν έχει άλλο λόγο να περιμένει στη ζωή με την παρούσα μορφή της.
Ο πλήρης χάριτος και Πνεύματος Αγίου καταυγασθείς Συμεών, έρχεται να προφητεύσει και το εξής συγκλονιστικό για τον Ιησού: Ο Χριστός με την παρουσία του θα γίνει αιτία «εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ». Σε μια αναδίφηση της ιστορικής πραγματικότητας δεν θα δυσκολευθεί κάποιος να πεισθεί για την εκπλήρωση της προφητείας του Συμεών. Η «πτώση» του ανθρώπου βεβαιώνεται όταν απορρίπτει την προσφερόμενη αγάπη του Θεού και τοποθετείται αρνητικά απέναντί της. Αντίθετα, η «ανάστασις» παραπέμπει στους ανθρώπους, οι οποίοι ανοίγουν πάντα την καρδιά τους για να ενοικήσει σ’ αυτήν η Χάρη του Θεού και έτσι να βρίσκονται σε μια διαρκή κοινωνία και σχέση μαζί Του. Μια τέτοια κοινωνία αποκαλύπτεται ως εμπειρία της πιο αυθεντικής και αληθινής ζωής.
Αγαπητοί αδελφοί, ας αφήσουμε τον εαυτό μας να συγκαταλέγεται στην κατηγορία εκείνη των ανθρώπων που δέχονται την παρουσία του Χριστού ως ανάσταση και ζωή, σύμφωνα με τον προφητικό λόγο του Συμεών. Ακριβώς, η Εκκλησία με τη μεγάλη εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου, μας προσκαλεί όλους να αδράξουμε την ευκαιρία και ν’ αποκομίσουμε την εμπειρία αυτής της θείας ευλογίας. Η υμνολογία της αυτή τη μέρα αναδεικνύει ακριβώς τη δυνατότητα που δίνει ο Θεός στον άνθρωπο να βιώνει το πλήρωμα της εν Χριστώ ζωής. Η συνάντηση του ανθρώπου με τον Χριστό πραγματοποιείται στο λειτουργικό χώρο και χρόνο, όπου γίνεται πραγματικότητα και εμπειρία η κοινωνία της προσφερόμενης αγάπης του Θεού. Κορύφωση της συνάντησης είναι το ευχαριστιακό δείπνο, η συμμετοχή στο οποίο καθιστά τον άνθρωπο σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του «χριστοειδή», «θεοειδή» και γενικά χαριτωμένη ύπαρξη.
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος
***********************************************
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ: Εβραίους ζ΄7-17
Χωρὶς δὲ πάσης ἀντιλογίας τὸ ἔλαττον ὑπὸ τοῦ κρείττονος εὐλογεῖται. καὶ ὧδε μὲν δεκάτας ἀποθνήσκοντες ἄνθρωποι λαμβάνουσιν, ἐκεῖ δὲ μαρτυρούμενος ὅτι ζῇ. καὶ ὡς ἔπος εἰπεῖν, διὰ ᾿Αβραὰμ καὶ Λευῒ ὁ δεκάτας λαμβάνων δεδεκάτωται· ἔτι γὰρ ἐν τῇ ὀσφύϊ τοῦ πατρὸς ἦν ὅτε συνήντησεν αὐτῷ ὁ Μελχισεδέκ. Εἰ μὲν οὖν τελείωσις διὰ τῆς Λευϊτικῆς ἱερωσύνης ἦν· ὁ λαὸς γὰρ ἐπ' αὐτῇ νενομοθέτητο· τίς ἔτι χρεία κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ ἕτερον ἀνίστασθαι ἱερέα καὶ οὐ κατὰ τὴν τάξιν ᾿Ααρὼν λέγεσθαι; μετατιθεμένης γὰρ τῆς ἱερωσύνης ἐξ ἀνάγκης καὶ νόμου μετάθεσις γίνεται. ἐφ' ὃν γὰρ λέγεται ταῦτα, φυλῆς ἑτέρας μετέσχηκεν, ἀφ' ἧς οὐδεὶς προσέσχηκε τῷ θυσιαστηρίῳ. πρόδηλον γὰρ ὅτι ἐξ ᾿Ιούδα ἀνατέταλκεν ὁ Κύριος ἡμῶν, εἰς ἣν φυλὴν οὐδὲν περὶ ἱερωσύνης Μωϋσῆς ἐλάλησε. Καὶ περισσότερον ἔτι κατάδηλόν ἐστιν, εἰ κατὰ τὴν ὁμοιότητα Μελχισεδὲκ ἀνίσταται ἱερεὺς ἕτερος, ὃς οὐ κατὰ νόμον ἐντολῆς σαρκικῆς γέγονεν, ἀλλὰ κατὰ δύναμιν ζωῆς ἀκαταλύτου· μαρτυρεῖ γὰρ ὅτι σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ.
Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Χωρίς, μάλιστα, καμιά αντιλογία, το μικρότερο ευλογείται από το μεγαλύτερο. Και εδώ μεν οι θνητοί άνθρωποι παίρνουν δέκατα εκεί, όμως, παίρνει αυτός που έχει τη μαρτυρία ότι ζει. Και, για να το πω έτσι, διαμέσου τού Αβραάμ, και ο Λευί, που έπαιρνε δέκατα, αποδεκατίστηκε. Επειδή, ήταν ακόμα στην οσφύ τού πατέρα του, όταν τον συνάντησε ο Μελχισεδέκ. Αν, λοιπόν, η τελειότητα υπήρχε διαμέσου τής Λευιτικής ιεροσύνης, (επειδή, ο λαός πήρε τον νόμο όταν αυτή υπήρχε), ποια ανάγκη υπήρχε πλέον να σηκωθεί ένας άλλος ιερέας, σύμφωνα με την τάξη Μελχισεδέκ, και όχι να λέγεται σύμφωνα με την τάξη Ααρών; Για τον λόγο ότι, καθώς μετατίθεται η ιεροσύνη, από ανάγκη γίνεται και μετάθεση του νόμου. Δεδομένου ότι, εκείνος για τον οποίο λέγονται αυτά, ήταν μέτοχος άλλης φυλής, από την οποία κανένας δεν πλησίασε στο θυσιαστήριο. Επειδή, είναι προφανές, ότι ο Κύριός μας ανέτειλε από τη φυλή τού Ιούδα στην οποία φυλή ο Μωυσής δεν μίλησε τίποτε για ιεροσύνη. Και είναι ακόμα περισσότερο καταφάνερο, για τον λόγο ότι, σύμφωνα με την ομοιότητα του Μελχισεδέκ σηκώνεται ένας άλλος ιερέας, ο οποίος δεν έγινε σύμφωνα με νόμο σαρκικής εντολής, αλλά σύμφωνα με δύναμη ατελεύτητης ζωής. Επειδή, δίνει τη μαρτυρία, λέγοντας ότι: «Εσύ είσαι ιερέας στον αιώνα σύμφωνα με την τάξη Μελχισεδέκ». Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς ῾Ιεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται, καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρημένον ἐν νόμῳ Κυρίου, ζεῦγος τρυγόνων ἢ δύο νεοσσοὺς περιστερῶν.
ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ: Λουκά Β΄22-40
Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς ῾Ιεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται, καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρημένον ἐν νόμῳ Κυρίου, ζεῦγος τρυγόνων ἢ δύο νεοσσοὺς περιστερῶν. Καὶ ἰδοὺ ἦν ἄνθρωπος ἐν ῾Ιεροσολύμοις ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ ᾿Ισραήλ, καὶ Πνεῦμα ἦν ῞Αγιον ἐπ᾿ αὐτόν· καὶ ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ ῾Αγίου μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἢ ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου. καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύματι εἰς τὸ ἱερόν· καὶ ἐν τῷ εἰσαγαγεῖν τοὺς γονεῖς τὸ παιδίον ᾿Ιησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ καὶ εὐλόγησε τὸν Θεὸν καὶ εἶπε· νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν. φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου ᾿Ισραήλ. Καὶ ἦν ᾿Ιωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ θαυμάζοντες ἐπὶ τοῖς λαλουμένοις περὶ αὐτοῦ. καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς Συμεὼν καὶ εἶπε πρὸς Μαριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ· ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ ᾿Ισραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον. καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί. Καὶ ἦν ῎Αννα προφῆτις, θυγάτηρ Φανουήλ, ἐκ φυλῆς ᾿Ασήρ· αὕτη προβεβηκυῖα ἐν ἡμέραις πολλαῖς, ζήσασα ἔτη μετὰ ἀνδρὸς ἑπτὰ ἀπὸ τῆς παρθενίας αὐτῆς, καὶ αὐτὴ χήρα ὡς ἐτῶν ὀγδοήκοντα τεσσάρων, ἣ οὐκ ἀφίστατο ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ νηστείαις καὶ δεήσεσι λατρεύουσα νύκτα καὶ ἡμέραν· καὶ αὕτη αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἐπιστᾶσα ἀνθωμολογεῖτο τῷ Κυρίῳ καὶ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ πᾶσι τοῖς προσδεχομένοις λύτρωσιν ἐν ῾Ιερουσαλήμ. Καὶ ὡς ἐτέλεσαν ἅπαντα τὰ κατὰ τὸν νόμον Κυρίου, ὑπέστρεψαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὴν πόλιν ἑαυτῶν Ναζαρέτ. Τὸ δὲ παιδίον ηὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι πληρούμενον σοφίας, καὶ χάρις Θεοῦ ἦν ἐπ᾿ αὐτό.
Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Και όταν συμπληρώθηκαν οι ημέρες τού καθαρισμού της, σύμφωνα με τον νόμο τού Μωυσή, τον ανέβασαν στα Ιεροσόλυμα, για να τον παρουσιάσουν στον Κύριο όπως είναι γραμμένο στον νόμο τού Κυρίου, ότι: «Κάθε αρσενικό, που διανοίγει μήτρα, θα αποκληθεί άγιο στον Κύριο» και για να προσφέρουν θυσία, σύμφωνα μ' αυτό που έχει ειπωθεί μέσα στον νόμο τού Κυρίου: «Ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο νεοσσούς περιστεριών». Και να! στην Ιερουσαλήμ υπήρχε κάποιος άνθρωπος, που λεγόταν Συμεών και ο άνθρωπος αυτός ήταν δίκαιος και ευλαβής, ο οποίος πρόσμενε την παρηγοριά τού Ισραήλ και το Άγιο Πνεύμα ήταν επάνω του. Και του είχε αποκαλυφθεί από το Πνεύμα το Άγιο, ότι δεν θα δει θάνατο, πριν δει τον Χριστό τού Κυρίου. Και ήρθε στο ιερό οδηγημένος από το Πνεύμα και όταν οι γονείς έφερναν μέσα το παιδάκι, τον Ιησού, για να κάνουν σ' αυτό σύμφωνα με τη συνήθεια του νόμου, αυτός το δέχθηκε στην αγκαλιά του, και ευλόγησε τον Θεό και είπε: Τώρα απολύεις τον δούλο σου, Δέσποτα, με ειρήνη, σύμφωνα με τον λόγο σου επειδή, τα μάτια μου είδαν το σωτήριό σου, το οποίο ετοίμασες μπροστά σε όλους τούς λαούς φως, σε φωτισμό των εθνών, και δόξα τού λαού σου, του Ισραήλ. Και ο Ιωσήφ και η μητέρα του θαύμαζαν μ' αυτά που λέγονταν γι' αυτόν. Και ο Συμεών τούς ευλόγησε, και είπε στη Μαριάμ, τη μητέρα του: Δες, αυτός έχει οριστεί για πτώση και ανύψωση πολλών μέσα στον Ισραήλ, και για σημείο αντιλεγόμενο (και, μάλιστα, εσένα τής ίδιας ρομφαία θα διαπεράσει την ψυχή) για να φανερωθούν οι διαλογισμοί πολλών καρδιών. Και υπήρχε κάποια προφήτισσα, η Άννα, θυγατέρα τού Φανουήλ, από τη φυλή Ασήρ αυτή ήταν πολύ προχωρημένη σε ηλικία, η οποία έζησε μαζί με τον άνδρα της επτά χρόνια από την εποχή τής παρθενίας της κι αυτή ήταν χήρα, περίπου 84 χρόνων, η οποία δεν απομακρυνόταν από το ιερό, νύχτα και ημέρα λατρεύοντας τον Θεό με νηστείες και προσευχές. Κι αυτή, καθώς έφτασε εκείνη την ίδια ώρα, δοξολογούσε τον Κύριο, και μιλούσε γι' αυτόν σε όλους εκείνους που πρόσμεναν λύτρωση στην Ιερουσαλήμ. Και αφού τα τελείωσαν όλα, σύμφωνα με τον νόμο τού Κυρίου, επέστρεψαν στη Γαλιλαία, στην πόλη τους, τη Ναζαρέτ. Το δε παιδί αύξανε, και δυναμωνόταν στο πνεύμα, γεμίζοντας με σοφία και χάρη Θεού ήταν επάνω του.
Επιμέλεια: Παναγιώτης Παπακυριακού, Θεολόγος
Αναδημοσίευση από: Εκκλησία της Κύπρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου