Πρωτότυπο Κείμενο
Μετά ταύτα ήν η εορτή των Ιουδαίων, και ανέβη ο Ιησούς εις Ιεροσόλυμα. Έστι δε εν τοις Ιεροσολύμοις επί τη προβατική κολυμβήθρα, η επιλεγομένη Εβραϊστί Βηθεσδά, πέντε στοάς έχουσα. Εν ταύταις κατέκειτο πλήθος πολὺ των ασθενούντων, τυφλών, χωλών, ξηρών, ενδεχομένων την του ύδατος κίνησιν. Άγγελος γαρ κατά καιρόν κατέβαινεν εν τη κολυμβήθρα, και εταράσσετο το ύδωρ· ο ούν πρώτος εμβάς μετά την ταραχὴν του ύδατος υγιὴς εγίνετο ω δήποτε κατείχετο νοσήματι. ήν δε τις άνθρωπος εκεί τριάκοντα και οκτώ έτη έχων εν τη ασθενεία αυτού. Τούτον ιδὼν ο Ιησούς κατακείμενον, και γνοὺς ότι πολὺν ήδη χρόνον έχει, λέγει αυτώ· θέλεις υγιὴς γενέσθαι; Απεκρίθη αυτώ ο ασθενών· Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω, ίνα όταν ταραχθή το ύδωρ, βάλη με εις την κολυμβήθραν· εν ω δε έρχομαι εγώ, άλλος προ εμού καταβαίνει. Λέγει αυτώ ο Ιησούς· Έγειρε, άρον τον κράβαττόν σου και περιπάτει. Και ευθέως εγένετο υγιὴς ο άνθρωπος, και ήρε τον κράβαττόν αυτού και περιεπάτει. ήν δε Σάββατον εν εκείνη τη ημέρα. Έλεγον ούν οι Ιουδαίοι τω τεθεραπευμένω· Σάββατόν εστιν· ουκ έξεστί σοι άραι τον κράββατον. Απεκρίθη αυτοίς· ο ποιήσας με υγιή, εκείνος μοι είπεν· άρον τον κράβαττον σου και περιπάτει. Ηρώτησαν ούν αυτόν· τις εστιν ο άνθρωπος ο ειπών σοι, άρον τον κραβαττόν σου και περιπάτει; Ο δε ιαθείς ουκ ήδει τις ἐστιν· ο γὰρ Ιησούς εξένευσεν όχλου όντος εν τω τόπῳ. Μετὰ ταύτα ευρίσκει αυτὸν ο Ιησούς εν τω ιερώ και είπεν αυτώ· ίδε υγιὴς γέγονας· μηκέτι αμάρτανε, ίνα μη χείρον σοί τι γένηται. Απήλθεν ο άνθρωπος και ανήγγειλε τοις Ιουδαίοις, ότι Ιησούς εστιν ο ποιήσας αυτὸν υγιή.
Απόδοση
Ύστερα από αυτά, οι Ιουδαίοι είχαν μια γιορτή, κι ο Ιησούς ανέβηκε στα Ιεροσόλυμα. Κοντά στην προβατική πύλη, στα Ιεροσόλυμα, υπάρχει μια δεξαμενή με πέντε στοές, που εβραϊκά ονομάζεται Βηθεσδά. Σ’ αυτές τις στοές κείτονταν πολλοί άρρωστοι, τυφλοί, κουτσοί, παράλυτοι, που περίμεναν να αναταραχθεί το νερό˙ γιατί, από καιρό σε καιρό, ένας άγγελος Κυρίου κατέβαινε στη δεξαμενή κι ανατάραζε τα νερά˙ όποιος, λοιπόν, έμπαινε πρώτος μετά την αναταραχή του νερού, αυτός γινόταν καλά, όποια κι αν ήταν η αρρώστια που τον ταλαιπωρούσε. Εκεί ήταν κι ένας άνθρωπος, άρρωστος τριάντα οχτώ ολόκληρα χρόνια. Όταν τον είδε ο Ιησούς κατάκοιτο γνωρίζοντας πως ήταν έτσι για πολύ καιρό, τον ρώτησε: «Θέλεις να γίνεις καλά;» «Κύριε», του αποκρίθηκε ο άρρωστος, «δεν έχω κανέναν να με βάλει στη δεξαμενή μόλις αναταραχτούν τα νερά˙ έτσι, ενώ εγώ προσπαθώ να πλησιάσω μόνος μου, πάντοτε κάποιος άλλος κατεβαίνει στο νερό πριν από μένα». Ο Ιησούς του λέει: «Σήκω πάνω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα». Κι αμέσως ο άνθρωπος έγινε καλά, σήκωσε το κρεβάτι του και περπατούσε. Η μέρα που έγινε αυτό ήταν Σάββατο. Έλεγαν, λοιπόν, οι Ιουδαίοι άρχοντες στο θεραπευμένο: «Είναι Σάββατο, και δεν επιτρέπεται να σηκώσεις το κρεβάτι σου». Αυτός όμως τους απάντησε: «Εκείνος που μ΄ έκανε καλά, εκείνος μου είπε “ πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα”». Τον ρώτησαν: «Ποιος είναι ο άνθρωπος που σου είπε “πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα”;» Ο θεραπευμένος όμως δεν ήξερε να πει ποιος ήταν, επειδή ο Ιησούς είχε φύγει απαρατήρητος εξαιτίας του πλήθους που ήταν μαζεμένο εκεί. Αργότερα ο Ιησούς τον βρήκε στο ναό και του είπε: «Βλέπεις, έχεις γίνει καλά˙ από δω και πέρα μην αμαρτάνεις, για να μην πάθεις τίποτα χειρότερο». Ο άνθρωπος έφυγε αμέσως κι ανάγγειλε στους Ιουδαίους άρχοντες ότι ο Ιησούς ήταν αυτός που τον γιάτρεψε.
Σχολιασμός
Η διήγηση του θαύματος της θεραπείας του παραλύτου της Βηθεσδά είναι ένα από τα θαύματα τα οποία έχει επιτελέσει ο Χριστός. Τα θαύματα του Χριστού έχουν πάντοτε συμβολικό και διδακτικό περιεχόμενο. Η διήγηση της θαυματουργικής θεραπείας του παράλυτου της Βηθεσδά από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη εντάσσεται μέσα σ΄ ένα ιστορικό και τοπικό πλαίσιο. Το ιστορικό πλαίσιο παρέχεται από την πληροφορία ότι ο χρόνος τελέσεως ήταν κάποια Ιουδαϊκή θρησκευτική εορτή και τότε ο Χριστός πήγε στα Ιεροσόλυμα. Το τοπικό πλαίσιο καθορίζεται από δυο αναφορές ,την πόλη των Ιεροσολύμων και τη δεξαμενή, η οποία είχε πέντε στοές και βρισκόταν κοντά στην προβατική πύλη της πόλης.
Το κείμενο διακρίνεται σε τρείς ενότητες. στην πρώτη ενότητα περιγράφεται η προβατική κολυμβήθρα και παρέχεται η πληροφορία για την υπάρξη πολλών ασθενών με χρόνιες και ανίατες παθήσεις, Εκεί όταν Άγγελος Κυρίου ανακινούσε το νερό ο πρώτος που έμπαινε μέσα θεραπευόταν. Η δεύτερη ενότητα περιγράφει τη συνάντηση του παράλυτου με το Χριστό, το διάλογο τους και τη θαυματουργική του θεραπεία. Στην τρίτη ενότητα αναφέρεται η αντίδραση των Ιουδαίων, όταν είδαν το θεραπευόμενο παράλυτο να κουβαλά το κρεβάτι του την ημέρα του Σαββάτου και του υπενθύμισαν ότι αυτό αποτελεί παράβαση του νόμου για τη αργία του Σαββάτου. Στην απαίτηση τους να μάθουν ποιος τον θεράπευσε τους απάντησε. Στη συνέχεια ο Χριστός συνάντησε και πάλι τον υγιή πλέον πρώην παράλυτο άνθρωπο και του αποκάλυψε την ενέργεια που του πρόσφερε.
Στην αρχή της διήγησης περιγράφεται η κατάσταση των ανθρώπων που υποφέρουν εγκαταλειμμένοι και αβοήθητοι. Η μόνη τους ελπίδα ήταν η αναμονή του αγγέλου να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά της δεξαμενής για να θεραπευθεί κάποιος. Η τραγικότητα επεκτείνεται ακόμη περισσότερο με την ειδική αναφορά στον παράλυτο, ο οποίος υπέφερε για τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια. Η θεραπεία την οποία του προτείνει ο Χριστός , δεν είναι μόνο θεραπεία σωματική αλλά κυρίως ψυχική. Γι αυτή τη θεραπεία χρειάζεται η συγκατάθεση του ιδίου του ανθρώπου. Άλλωστε η απάντηση του ασθενούς είναι χαρακτηριστική. «Κύριε άνθρωπον ουκ έχω, ίνα όταν ταραχθή το ύδωρ , βάλη με εις την κολυμβήθραν». Δεν είχε όντως άνθρωπο στον κόσμο, είχε λησμονήσει όμως, τη δύναμη και την παρουσία του Θεού, είχε λησμονήσει την πίστη στον Θεό , η οποία δημιουργεί την ελπίδα και τη λύτρωση. Ο άγγελος ερχόταν για να ταράξει τα νερά της δεξαμενής και ένας ασθενής θεραπευόταν. Ο Χριστός όμως δεν τάραξε τα νερά αλλά τάραξε τη λιμνάζουσα πίστη του παράλυτου, εξάλειψε τη παραλυσία της ψυχής του και θεράπευσε το παράλυτο σώμα του με μόνο το λόγο του. Η έλευση του Χριστού σ΄ αυτή τη προβατική κολυμβήθρα του πόνου και της απόγνωσης δημιουργεί την ελπίδα και προσφέρει τη σωτηρία. Ο λόγος του προς τον παράλυτο «έγειρε, άρον τον κράβατον σου και περιπάτει» έχει δυο όψεις: φανερώνει ότι ο Χριστός παρέχει τη ζωή και έχει την απόλυτη εξουσία. Ο Παράλυτος ήταν «κατακείμενος» δηλαδή ένας ζωντανός νεκρός . Η εντολή που έλαβε από τον Κύριο ήταν να εγερθεί. Ο Χριστός θεράπευσε τον παράλυτο και εκείνος άρχισε να περπατά. Δεν είναι τυχαίο που ο παράλυτος μετά τη θεραπεία του βρέθηκε μέσα στο Ναό. Πορεύθηκε κατ΄ευθείαν στο Ναό για να ευχαριστήσει το Θεό, γιατί δεν γνώριζε ποιος τον είχε θεραπεύσει επειδή ο Χριστός διέφυγε μέσα από το πλήθος. Η πληροφορία της θεραπείας ήταν Σάββατο λαμβάνει εσχατολογική σημασία. Είναι η ημέρα του υιού του ανθρώπου , ο οποίος θεραπεύει με το λόγο του, με δύναμη και εξουσία. Οι Ιουδαίοι υπενθύμιζαν στο θεραπευθέντα ότι είναι Σάββατο και διατηρούσαν την επιμονή τους στην πτωτική κατάσταση του ανθρώπου και στη δουλεία του στο νόμο. Ο Χριστός με τον τρόπο αυτό κηρύσσει την αποδέσμευση από την ξύλινη τήρηση του νόμου.
Με τη θαυματουργική θεραπεία του παράλυτου της Βηθεσδά ο Χριστός αποκαλύπτει την ταυτότητα του και μας καλεί να τον πιστέψουμε. Ο Ιησούς Χριστός αποκαλύπτει τον εαυτό του σαν πρώτη πράξη με το θαύμα της θεραπείας του παράλυτου μέσα από το οποίο φαίνεται η δύναμη της ζωής και η εξουσία του λόγου του. Έπειτα ο λόγος του Χριστού είναι ενδεδυμένος με δύναμη και εξουσία.
Ο Χριστός ήλθε στον κόσμο και έγινε άνθρωπος για να θεραπεύεσει τον άνθρωπο από την σωματική και ψυχική του παραλυσία , την οποία προκάλεσε η πτώση και η αμαρτία. Ο Χριστός είναι ο ιατρός και θεραπευτής των ανθρώπων ο Σωτήρας του κόσμου, προς τον οποίο στρέφεται η ελπίδα της ανθρωπότητας, ειδικά σήμερα που πάσχει σε όλα τα επίπεδα , στον οικονομικό-υλικό τομέα, όσο και κυρίως στον πνευματικό. Η έξοδος από την γενικότερη κρίση της κοινωνίας μας έχει ως ένδειξη τον Ιησού Χριστό.
Ξένιας Παντελή, θεολόγου
Αναδημοσίευση από: Ιερά Μητρόπολις Κωνσταντίας - Αμμοχώστου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου