Πρόγραμμα Ακολουθιών Σεπτεμβρίου 2022

31/08: Κατάθεση Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου

Χρυσῆν κορωνίδ' οἷα, σεμνὴ Παρθένε,

Τῷ τοῦ χρόνου τίθημι σὴν Ζώνην τέλει.

Θέντο σορῷ Ζώνην πρώτῃ Πανάγνου Τριακοστῇ.

Βιογραφία

Η ανακομιδή της τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου, άλλοι λένε ότι έγινε από το βασιλιά Αρκάδιο και άλλοι από το γιο του Θεοδόσιο τον Β'. Η μεταφορά έγινε από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και την τοποθέτησαν σε μια χρυσή θήκη, που ονομάσθηκε αγία Σωρός. Όταν πέρασαν 410 χρόνια, ο βασιλιάς Λέων ο Σοφός άνοιξε την αγία αυτή Σωρό για τη βασίλισσα σύζυγο του Ζωή, που την διακατείχε πνεύμα ακάθαρτο. Όταν λοιπόν άνοιξε την αγία Σωρό, βρήκε την τίμια Ζώνη της Θεοτόκου να ακτινοβολεί υπερφυσικά. Και είχε μια χρυσή βούλα, που φανέρωνε το χρόνο και την ήμερα που μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Αφού λοιπόν την προσκύνησαν, ο Πατριάρχης άπλωσε την τιμία Ζώνη επάνω στη βασίλισσα, και αμέσως αυτή ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο. Όποτε όλοι δόξασαν το Σωτήρα Χριστό και ευχαρίστησαν την πανάχραντη Μητέρα Του, η οποία είναι για τους πιστούς φρουρός, φύλαξ, προστάτις, καταφυγή, βοηθός, σκέπη, σε κάθε καιρό και τόπο, ήμερα και νύκτα.

Στη συνέχεια η Αγία Ζώνη τεμαχίστηκε και τεμάχιά της μεταφέρθηκαν σε διάφορους ναούς της Κωνσταντινούπολης. Μετά την άλωση της Πόλης από τούς Σταυροφόρους το 1204 μ.Χ., κάποια τεμάχια αρπάχτηκαν από τους βάρβαρους και απολίτιστους κατακτητές και μεταφέρθηκαν στη Δύση. Ένα μέρος όμως διασώθηκε και παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη και μετά την απελευθέρωση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο. Φυλασσόταν στον ιερό ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών. Η τελευταία αναφορά για το άγιο λείψανο είναι ενός ανώνυμου Ρώσου προσκυνητή στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του 1424 και 1453 μ.Χ.

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τούς Τούρκους το 1453 μ.Χ., είναι άγνωστο τι απέγινε το υπόλοιπο μέρος της Αγίας Ζώνης στη συνέχεια. Έτσι το μοναδικό σωζόμενο τμήμα είναι αυτό που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου· με εξαιρετικά περιπετειώδη τρόπο έφτασε εκεί.

Ο Άγιος Κωνσταντίνος είχε κατασκευάσει έναν χρυσό σταυρό για να τον προστατεύει στις εκστρατείες. Στη μέση του σταυρού είχε τοποθετηθεί τεμάχιο Τιμίου Ξύλου· ο σταυρός έφερε επίσης θήκες με άγια λείψανα Μαρτύρων, και ένα τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης. Όλοι οι βυζαντινοί αυτοκράτορες έπαιρναν αυτόν τον σταυρό στις εκστρατείες. Το ίδιο έπραξε και ο αυτοκράτορας Ισαάκιος Β Ἄγγελος (1185-1195) σε μία εκστρατεία εναντίον του ηγεμόνα των Βουλγάρων Ασάν. Νικήθηκε όμως και μέσα στον πανικό ένας ιερέας τον πέταξε στο ποτάμι για να μην τον βεβηλώσουν οι εχθροί. Μετά από μερικές μέρες όμως οι Βούλγαροι τον βρήκαν· έτσι πέρασε στα χέρια του Ασάν.

Οι Βούλγαροι ηγεμόνες μιμούμενοι τούς Βυζαντινούς αυτοκράτορες έπαιρναν μαζί τους στις εκστρατείες το σταυρό. Σε μία μάχη όμως εναντίον των Σέρβων ο βουλγαρικός στρατός νικήθηκε από τον Σέρβο ηγεμόνα Λάζαρο (1371-1389). Ο Λάζαρος αργότερα δώρισε το σταυρό του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου μαζί με το τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης.

Οι Άγιοι Πατέρες της Ιεράς Μονής διασώζουν και μία παράδοση σύμφωνα με την οποία η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου αφιερώθηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου από τον αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ Καντακουζηνό (1341-1354), ο οποίος στη συνέχεια παραιτήθηκε από το αξίωμα, εκάρη μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ και μόνασε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.

Τα θαύματα που πραγματοποίησε και πραγματοποιεί η Τιμία Ζώνη είναι πολλά. Βοηθά ειδικά τις στείρες γυναίκες να αποκτήσουν παιδί. Αν ζητήσουν με ευλάβεια τη βοήθειά της Παναγίας, τούς δίδεται τεμάχιο κορδέλας που έχει ευλογηθεί στην λειψανοθήκη της Αγίας Ζώνης· αν έχουν πίστη, καθίστανται έγκυες.

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)

Ἦχος πλ. δ’.

Θεοτόκε ἀειπάρθενε, τῶν ἀνθρώπων ἡ σκέπη, Ἐσθῆτα καὶ Zώνην τοῦ ἀχράντου σου σώματος, κραταιὰν τῇ πόλει σου περιβολὴν ἐδωρήσω, τῷ ἀσπόρῳ τόκῳ σου ἄφθαρτα διαμείναντα, ἐπὶ σοὶ γὰρ καὶ φύσις καινοτομεῖται καὶ χρόνος, διὸ δυσωποῦμέν σε, εἰρήνην τῇ πολιτείᾳ σου δώρησαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις.

Τὴν θεοδόχον γαστέρα σου Θεοτόκε, περιλαβοῦσα ἡ Zώνη σου ἡ τιμία, κράτος τῇ πόλει σου ἀπροσμάχητον, καὶ θησαυρὸς ὑπάρχει, τῶν ἀγαθῶν ἀνέκλειπτος, ἡ μόνη τεκοῦσα ἀειπάρθενος.

Κάθισμα

Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Τὰ καταθέσια τῆς σῆς θείας Ζώνης, ἡ Ἐκκλησία σου φαιδρῶς ἑορτάζει, καὶ ἐκτενῶς κραυγάζει σοι Παρθένε Ἁγνή· Ἅπαντας περίσῳζε, τῆς ἐχθρῶν δυναστείας· θραῦσον τὰ φρυάγματα, τῶν ἀθέων βαρβάρων, καὶ τὴν ἡμῶν κυβέρνησον ζωήν, πράττειν Κυρίου τὰ θεῖα θελήματα.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Τῆς τιμίας Ζώνης σου τῇ καταθέσει, ἑορτάζει σήμερον, ὁ σὸς πανύμνητε λαός, καὶ ἐκτενῶς ἀνακράζει σοι· Χαῖρε Παρθένε, Χριστιανῶν τὸ καύχημα.

Ἕτερον Κάθισμα

Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.

Τὴν Ζώνην τὴν σεπτήν, τοῦ ἀχράντου σου σκήνους, ὑμνοῦμεν οἱ πιστοί, Παναγία Παρθένε, ἐξ ἧς ἀρυόμεθα νοσημάτων τὴν ἴασιν, καὶ κραυγάζομεν· Μῆτερ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου, σὺ ἡ λύτρωσις, τῶν σὲ τιμώντων ὑπάρχεις, Μαρία Θεόκλητε.

Ὁ Οἶκος

Τὶς γηγενῶν τὰ σὰ μεγαλεῖα διηγήσεται λόγος; ποία γλῶσσα βροτῶν; νοῦς γὰρ οὐδὲ οὐράνιος, ἀλλ' ἡ τεκοῦσα τῆς συμπαθείας τὸ ἀμέτρητον πέλαγος, δέξαι καὶ νῦν ἐξ ἀκάρπων χειλέων τὰ ᾄσματα, καὶ δίδου μοι θείαν χάριν, εὐφημῆσαι τὴν σὴν Ζώνην Δέσποινα, δι' ἧς κόσμος ἀγάλλεται, σὺν Ἀγγέλοις ὑμνῶν σου τὰ θαύματα, ἡ μόνη τεκοῦσα ἀειπάρθενος.

Αναδημοσίευση από: Ορθόδοξος Συναξαριστής

30/08: Ο Άγιος Αλέξανδρος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ήταν, όπως λέγουν, "αποστολικοίς χαρίσμασι λαμπρυνόμενος". Σαν πρεσβύτερος ακόμα, διακρινόταν για τη μεγάλη του ευσέβεια, την αρετή και την αγαθότητα του. Στην Α' Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας, ο τότε Πατριάρχης τον εξέλεξε αντιπρόσωπο του. Και όταν στη Σύνοδο αυτή καταδικάστηκε ο Άρειος, ο Αλέξανδρος, αν και γέροντας 70 χρονών, δέχθηκε να περιοδεύσει στη Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία και στην υπόλοιπη Ελλάδα, για να διδάξει και να γνωστοποιήσει τα ορθά δόγματα των αποφάσεων της Συνόδου της Νικαίας. Αλλά ενώ βρισκόταν στην περιοδεία αυτή, ο πατριάρχης Μητροφάνης απεβίωσε.

Όρισε όμως διάδοχο του τον Αλέξανδρο, διότι, παρά το γήρας του, είχε τα κατάλληλα εφόδια για τη διακυβέρνηση της αρχιεπισκοπής της πρωτεύουσας. Πράγματι, σαν Πατριάρχης ο Αλέξανδρος ανταποκρίθηκε σωστά στις δύσκολες περιστάσεις των καιρών. Τότε ο Άρειος είχε εξαπατήσει το βασιλιά Κωνσταντίνο ότι δήθεν πιστεύει ορθά. Και ο βασιλιάς διέταξε τον Αλέξανδρο να αφήσει τον Άρειο να μετέχει της Θείας Κοινωνίας. Ο Αλέξανδρος, λυπημένος, προσευχήθηκε στο Θεό και ζήτησε τη βοήθεια Του. Η δέηση του Ιεράρχη εισακούσθηκε.

Και το πρωί που ο Άρειος με πομπή θα πήγαινε στην εκκλησία, βρέθηκε το σώμα του σχισμένο και σκωληκόβρωτο! Ο Άγιος Αλέξανδρος εκοιμήθη ειρηνικά το 340 μ.Χ.

Η μνήμη του Αγίου Αλεξάνδρου τιμάσται στις 30 Αυγούστου.

 

Αναδημοσίευση από: Σύγχρονοι προβληματισμοί και σκέψεις

29/08: Η εορτή της αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Τιμίου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου

 

Η Εκκλησία την 29η Αυγούστου εορτάζει την αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου, γιατί, παρόλο που ως γεγονός το μαρτύριο του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή -όπως και κάθε Μάρτυρα- είναι αιτία πόνου και δακρύων, αυτό είναι μυστήριο που τελειοποιεί τον άνθρωπο και τον εισάγει δοξασμένο μέσα στην βασιλεία του εν Τριάδι Θεού.

Ο Τίμιος Πρόδρομος, λοιπόν, είναι ο υιός του Προφήτη και Αρχιερέα Ζαχαρία και της Αγίας Ελισάβετ. Προέρχεται από τη φυλή του αρχιερέα Ααρών και από την πατριά του Δαυίδ. Ακόμη, μέσα από το λεγόμενο πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου του Αδελφοθέου μαθαίνουμε ότι ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι συγγενής με τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, αφού η Υπεραγία Θεοτόκος και η μητέρα του Ελισάβετ είναι εξαδέλφες.

Η Αγία Ελισάβετ, λοιπόν, για χρόνια πολλά δεν μπορούσε να τεκτοποιήσει, γιατί ήταν στείρα. Η Χάρη του Θεού, όμως, την αξίωσε, αν και σε βαθύ γήρας, να συλλάβει και να γεννήσει τον Άγιο Ιωάννη. Σύμφωνα με την διήγηση της Καινής Διαθήκης (Λουκά 1, 5-25 και 57-80) κατά την ημέρα της εορτής του Εξιλασμού ο Προφήτης Ζαχαρίας, που ήταν ο εφημερεύων Αρχιερέας, εισήλθε στο Ναό με σκοπό να προσφέρει θυμίαμα. Εκεί εμφανίσθηκε, στα δεξιά του θυσιαστηρίου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Ο Αρχάγγελος διεμήνυσε στο Ζαχαρία ότι ο Θεός εισήκουσε τις προσευχές του και η γυναίκα του θα γεννήσει υιό και μάλιστα θα πρέπει να του δοθεί το όνομα Ιωάννης, που σημαίνει δώρο Θεού. Στο άκουσμα αυτό ο Ζαχαρίας δεν πείστηκε, λόγω του προχωρημένου της ηλικίας τους. Τότε, για να τον βεβαιώσει ο Αρχάγγελος πως όντως είναι θέλημα Θεού να γεννηθεί ο Πρόδρομος του πήρε τη φωνή, ωσότου πραγματοποιήθηκαν οι υποσχέσεις του Κυρίου.

Την ογδόη ημέρα από τη γέννησή του, όταν επρόκειτο να γίνει η περιτομή του, ρώτησαν οι συγγενείς πως θα ονομαστεί το παιδί. Ο πατέρας του Ζαχαρίας επειδή ακόμη δεν μπορούσε να μιλήσει έγραψε επάνω σε μία πλάκα: «Ἰωάννης ἐστὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ». Τότε ακριβώς ξαναβρήκε τη φωνή του. Δοξολόγησε το Θεό και είπε προς το άγιο παιδί του: «Και σύ, παιδίον, προφήτης Ὑψίστου κληθήση• προπορεύση γὰρ πρὸ προσώπου Κυρίου ἐτοιμᾶσαι ὀδούς Αὐτοῦ, τοῦ δοῦναι γνῶσιν σωτηρίας τῷ λαώ Αὐτοῦ, ἐν ἀφέσει ἁμαρτιῶν αὐτῶν διὰ σπλάγχνα ἐλέους Θεοῦ ἠμῶν, ἐν οἲς ἐπεσκέψατο ἠμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους, ἐπιφάναι τοὶς ἐν σκότει καὶ σκιὰ θανάτου καθημένοις, τοῦ κατευθύναι τοὺς πόδας ἠμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης» (Λουκά 1, 76-79).

Πολυ νωρίς ο Άγιος Ιωάννης κατέφυγε στην έρημο, για να αγωνιστεί πνευματικά, όπου ζούσε υπό τους όρους της χρείας και όχι της πλεονεξίας. Για ενδυμασία του είχε ένα χιτώνα από τρίχες καμήλας, ενώ τρεφόταν με ακρίδες (βλαστάρια) και άγριο μέλι δέντρων. Ο Πρόδρομος, «ως λύχνος καιόμενος και φαίνων», έδειχνε σε όλους τους προσερχομένους την οδό της μετανοίας και κήρυττε ότι η βασιλεία του Θεού πλησιάζει, δίνοντας έτσι και πάλι ελπίδα στους ανθρώπους. Επιτέλους, μετά από πάρα πολλά χρόνια ακουγόταν λόγος αληθινά προφητικός.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι ο τελευταίος θεοφόρος άνδρας που όχι μόνο αναγγέλει την έλευση του Ιησού Χριστού, αλλά συγχρόνως συμμετέχει σε αυτή ως ο Πρόδρομος του Κυρίου. Είναι Προφήτης εξ άκρας συλλήψεως, αφού μόλις έξι μηνών σκίρτησε από αγαλλίαση στην κοιλιά της μητέρας του Ελισάβετ όταν αυτή συνάντησε την Παναγία. «Είναι ο μείζων εν γεννητοίς γυναικών», σύμφωνα με την μαρτυρία του ίδιου του Κυρίου (Ματθ. 11, 11.). Ο προηγούμενος γνήσιος Προφήτης, ο Μαλαχίας, έζησε πεντακόσια περίπου έτη πριν από τον Ιωάννη και μάλιστα προείπε για τον Πρόδρομο ότι: «Ως γέγραπται εν ταις προφήταις, ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροσθεν σου» (Μαλ.3,1). Παρομοίως προανάγγειλε το προδρομικό του έργο στον κόσμο και ο Προφήτης Ησαΐας: «φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου, ευθείας ποιείτε τας τρίβους αυτού» (Ησ. 40,3). Αυτός ο αυτήκοος και αυτόποτης μάρτυρας του Κυρίου και σεβασμιώτερος των Προφητών, κατά την στιγμή της Βαπτίσεως του Κυρίου είδε το Πνεύμα το Άγιο «εν είδει περιστεράς» και άκουσε τη φωνή του Θεού Πατέρα.

Έως τότε, ο Άγιος Ιωάννης κήρυσσε «βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών», προετοιμάζοντας έτσι την οδό του Κυρίου, αφού μετά την πτώση του ανθρώπου δεν είναι εύκολο κανείς να δεχθεί «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον». Οι άνθρωποι έπρεπε να καλλιεργηθούν, για να αλλάξει η νοοτροπία τους και να ανοίξουν οι καρδιές τους, προκειμένου να υποδεχτούν το κατεξοχήν νέο στη ζωή τους, τον Κύριο της Δόξας. Ωστόσο, δεν ήσαν όλοι καλοπροαίρετοι. Μερικοί από αυτούς προσέρχονταν κοντά του με πονηρό σκοπό. Ο Τίμιος Πρόδρομος, όμως, ήταν ακριβής και δίκαιος. Δεν κολάκευε κανένα. Όπου έπρεπε αποδεικνυόταν ελεγκτικός. Γι’ αυτό, λοιπόν, αποκαλούσε τους Φαρισαίους «γενεά εχιδνών» και ταυτόχρονα τους προέτρεπε να αλλάξουν συμπεριφορά, γιατί δεν σώζεται κανείς μόνο και μόνο επειδή είναι απόγονος του Αβραάμ.

Η στάση του, όμως, δεν άρεσε στους Γραμματείς και Φαρισαίους, και κυριώς ενοχλούσε αφάνταστα την Ηριωδιάδα. Ο Τίμιος Πρόδρομος έλεγχε δημοσίως τον Ηρώδη Αντύπα, για τη σχέση του με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του Φιλίππου, τού αδελφού του, λέγοντας ότι «οὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου» (Μαρκ. 6, 18). Η Ηρωδιάδα, λοιπόν, «ἐνεῖχεν αὐτῷ καὶ ἤθελεν αὐτὸν ἀποκτεῖναι», γι’ αυτό την κατάλληλη στιγμή έπεισε τον Ηρώδη να συλλάβει τον Άγιο Ιωάννη, με αφορμή την δημόσια προσβολή του, και να τον φυλακίσει στα υπόγεια των ανακτόρων. Ωστόσο ο Ηρώδης κατέβαινε πότε-πότε και άκουγε «ηδέως» τον Ιωάννη, αλλα η Ηρωδιάδα το μόνο που είχε κατά νου ήταν την εξόντωση του Προφήτη.

Πράγματι, κατά την ημέρα της εορτής των γενεθλίων του Ηρώδη, όπου στα ανάκτορα βρίσκονταν πολλοί επίσημοι, η Ηρωδιάδα εκμεταλλέυτηκε τη συγκυρία. Χρησιμοποίησε για δόλωμα την κόρη της Σαλώμη, με την οποία συμφώνησαν να χορέψει για τον Ηρώδη. «Εἰσελθούσης», λοιπόν, «τῆς θυγατρὸς αὐτῆς τῆς ῾Ηρῳδιάδος καὶ ὀρχησαμένης καὶ ἀρεσάσης τῷ ῾Ηρῴδη καὶ τοῖς συνανακειμένοις, εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῷ κορασίῳ· αἴτησόν με ὃ ἐὰν θέλῃς, καὶ δώσω σοι. Καὶ ὤμοσεν αὐτῇ ὅτι ὃ ἐάν με αἰτήσῃς δώσω σοι, ἕως ἡμίσους τῆς βασιλείας μου. Ἡ δὲ ἐξελθοῦσα εἶπε τῇ μητρὶ αὐτῆς· τί αἰτήσομαι; ἡ δὲ εἶπε· τὴν κεφαλὴν ᾿Ιωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ. Καὶ εἰσελθοῦσα εὐθέως μετὰ σπουδῆς πρὸς τὸν βασιλέα ᾐτήσατο λέγουσα· θέλω ἵνα μοι δῷς ἐξαυτῆς ἐπὶ πίνακι τὴν κεφαλὴν ᾿Ιωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ. Καὶ περίλυπος γενόμενος ὁ βασιλεύς, διὰ τοὺς ὅρκους καὶ τοὺς συνανακειμένους οὐκ ἠθέλησεν αὐτὴν ἀθετῆσαι. Καὶ εὐθέως ἀποστείλας ὁ βασιλεὺς σπεκουλάτωρα ἐπέταξεν ἐνεχθῆναι τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ. Ὁ δὲ ἀπελθὼν ἀπεκεφάλισεν αὐτὸν ἐν τῇ φυλακῇ, καὶ ἤνεγκε τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἐπὶ πίνακι καὶ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ κορασίῳ, καὶ τὸ κοράσιον ἔδωκεν αὐτὴν τῇ μητρὶ αὐτῆς» (Μαρκ. 6, 22-28).

Η κακία, λοιπόν, η σαρκολατρεία και η μέθη οδήγησαν στο μαρτύριο τον Άγιο Ιωάννη, τον Πρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου μας. Για το λόγο αυτό, η Εκκλησία όρισε απόλυτη νηστεία κατά την ημέρα αυτή, προκειμένου να μάθουμε ότι οι κακίες και η μέθη επιφέρουν πολύ μεγάλες τραγωδίες και προξενούν θλίψη, πόνο και δυστυχία. Ας μιμηθούμε καλώς, λοιπόν, τον μεγάλο νηστευτή της Εκκλησίας. Ας τον παρακαλέσουμε να μας οδηγήσει στο μυστήριο της μετανοίας και του σταυρού, γιατί διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να δούμε το πρόσωπο του Θεού ως χαρά, αγαλλίαση και μακαριότητα.

Του Παναγιώτης Θεοδώρου, θεολόγου

Αναδημοσίευση από: Εκκλησία της Κύπρου

28/08: Όσιος Μωυσής ο Αιθίωψ

O Όσιος Μωυσής ο Αιθίωψ, αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα για το πώς η μετάνοια και η ταπείνωσις μπορούν να μεταμορφώσουν, με τη χάρη, το έλεος και την ευσπλαχνία του Πανάγαθου Θεού, και τον χειρότερον εγκληματία σε Άγιον!

Ο Όσιος Μωυσής , είχε χαρακτήρα θυμώδη και δύστροπον… Καθημερινώς, εδημιουργούσε πολλά προβλήματα εις τον πλούσιον κτηματίαν, ο οποίος τον είχε αγοράσει ως δούλον. Κάποιαν ημέραν που η συμπεριφορά του προς τους συνδούλους του έγινε αφόρητη, το αφεντικό του αγανάκτησε και τον επέταξε κυριολεκτικώς εις τον δρόμον.

Ο Μωυσής καθόλου δεν πτοήθηκε από την τιμωρίαν αυτήν, αλλά αντιθέτως εκμεταλλευόμενος την μεγάλη σωματική δύναμή του  έγινε μέλος μιας ληστοσυμμορίας, της οποίας σε λίγο διάστημα κατάφερε κι έγινε αρχηγός της αφού επιβλήθηκε στους υπολοίπους κακοποιούς…

Ο Μωυσής διακρινόταν για την σκληροκαρδία και την ωμότητα στην συμπεριφορά του… Χαρακτηριστικό των παραπάνω, είναι το γεγονός που συνέβη κάποιαν ημέρα που ο αρχιληστής οργισμένος εξαιτίας της αποτυχίας του να ληστέψει ένα κοπάδι, το οποίον εφυλάσσετο από άγρια σκυλιά, έλαβε την απόφαση να δολοφονήσει τον τσοπάνη του. Ωστόσο, επειδή έπρεπε να περάσει στην αντίπεραν όχθη του ποταμού Νείλου, προκειμένου να φθάσει στην καλύβα του αθώου ανθρώπου, όρμησε μέσα στα νερά, τα οποία είχαν αρχίσει να φουσκώνουν και να δυσκολεύουν το πέρασμα, έδεσε στο κεφάλι τα ρούχα του και κράτησε με τα δόντια του το μεγάλο δίστομο μαχαίρι του, που έφερνε παντού τον όλεθρον.

‘Έτσι, κολυμπώντας πέρασε απέναντι κι άρχισε να ψάχνει το θύμα του… Όμως, ο μακάριος  τσοπάνης, ο οποίος είχε αντιληφθεί το σχέδιο του κακούργου, είχε εξαφανισθεί χωρίς να αφήσει πίσω του κανένα ίχνος! Ο Μωυσής όρμησε με πρωτοφανή βιαιότητα στο κοπάδι κι έσφαξε όσα από τα αρνιά βρισκόταν έμπροσθέν του… Όταν πια χόρτασε ο οφθαλμός του από αίμα, έδεσε μεταξύ τους από τις ουρές τέσσερα από τα καλύτερα κριάρια, τα φορτώθηκε στον ώμο και πέρασε πάλι κολυμπώντας τον Νείλον. Κατόπιν, έψησε τα κριάρια, έφαγε τις καλύτερες μερίδες, ήπιεν εικοσιπέντε λίτρες οίνου που είχε φυλαγμένο, βάδισε πενήντα μίλια χωρίς καμμία διακοπή κι έφτασε τελικώς εις το κρησφύγετό του!

Οι αρχές του τόπου είχαν επικηρύξει τον Μωυσήν ως ανθωπόμορφο τέρας και κάποτε, κυνηγημένος από τα όργανα της εξουσίας, για τα πολλά του εγκλήματα, πήγε να κρυφτεί βαθιά στην έρημον όπου ζούσαν οι πιο ονομαστοί ασκητές. Σιγά – σιγά, η συναναστροφή του με τους αγίους αυτούς ανθρώπους, οι οποίοι είχαν αφιερώσει όλο τον βίον τους εις τον Θεόν και στο κυνήγι των αρετών,  τον έκανε να ημερεύσει κι όταν πια μετανόησεν ειλικρινώς, τον επισκίασεν η Χάρις του Θεού μαλάκωσε η καρδιά του και ζήτησε την λύτρωσή του από την αμαρτίαν. Εις σύντομο χρονικόν διάστημα, με το αγωνιστικό πνεύμα που τον διακατείχε, έφτασε στα μέτρα των μεγάλων Πατέρων της ερήμου και μετά τη βάπτισή του αξιώθηκε, ο ευλογημένος πρώην ληστής να λάβει και το αξίωμα της Ιεροσύνης!

Στο Γεροντικόν αναφέρεται πως την ημέραν που χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, την ώρα που του φορούσε τα ιερά άμφια του είπε ο Αρχιερεύς φιλικά ότι έγινε λευκός ως περιστέρι. Ο Μωυσής ερώτησε ταπεινά τον Πατριάρχη αν κρίνει από το εξωτερικό ή το εσωτερικό, επειδή και τα άμφια ήσαν λευκά. Ο Πατριάρχης θέλοντας να τον δοκιμάσει αν έχει πραγματική ταπείνωση, είπε κρυφά στους κληρικούς να τον διώξουν από το σκευοφυλάκιον. Έτσι, όταν επαρουσιάσθη εκεί μετά την θεία Λειτουργία, τον έδιωξαν βρίζοντας τον. Ο Μωυσής έφυγεν αμέσως χωρίς καμιάν αντιλογίαν. Ένας από αυτούς, που τον ακολούθησε κρυφά για να δει αν του κακοφάνηκε, τον άκουσε να μονολογεί μεμφόμενος τον εαυτό του: “Καλά σού κάνανε, σποδόδερμε μελανέ”. Αφού δεν είσαι άνθρωπος, τί γυρεύεις με τους ανθρώπους;».

Ο Μωυσής ως λειτουργός του Κυρίου, έγινε πρότυπον αγιότητος και ζωντανό παράδειγμα για τους εκείνους που επιθυμούν να μεταστραφούν από την αμαρτία -μέσω της μετανοίας και της ταπεινώσεως- στον ορθό δρόμο του Πλαστουργού.

Κάποτε τέσσερις  από τους παλαιούς συντρόφους του μετανοημένου πλέον ληστού, επιχείρησαν να ληστέψουν την πτωχική καλογερική καλύβα του χωρίς να αντιληφθούν περί του προσώπου, το οποίον ευρίσκετο εντός της. Όταν τον αντίκρισαν, κυριολεκτικώς  εσάστησαν κι έμειναν εμβρόντητοι να τον κοιτούν. Εκείνος τότε, με μεγάλην ευκολία τους συνέλαβε, τους έδεσε και δέσμιους τους οδήγησε στην συνάθροιση των Γερόντων, στους οποίους έθεσε το εξής ερώτημα:

– Τι προστάζετε να κάνω αυτούς  τους ανθρώπους, οι οποίοι ήρθαν να με ληστέψουν; Εις εμένα δεν  είναι πλέον δυνατόν να τιμωρήσω άνθρωπον.
Οι Πατέρες τότε τον συμβούλευσαν να τους λύσει και να τους αφήσει να φύγουν ανενόχλητοι.
Οι ληστές όμως, συγκλονισμένοι από την καλοσύνη και την μεγαλοθυμία των Πατέρων, δεν θέλησαν πια να φύγουν κι έμειναν πλησίον του πρώην αρχηγού τους προκειμένου να τον μιμηθούν εις τον πνευματικόν αγώνα!

Ο Μωυσής ο Αιθίοψ, εκοιμήθη σε ηλικίαν 70 ετών  αφού εδολοφονήθη με βίαιον τρόπον από ειδωλολάτρες ληστές. Σύμφωνα, όμως με τον Συναξαριστή του Οσίου Νικόδημου, ο Άγιος Μωυσής απεβίωσε ειρηνικώς.
Λέγεται πως άφησε πίσω του, περίπου εβδομήντα μαθητές.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον…
Τῶν παθῶν καταλείψας Πάτερ τὴν Αἴγυπτον, τῶν ἀρετῶν ἐν τῷ ὄρει ἀνῆλθες πίστει θερμή, τὸν Σταυρὸν τὸν τοῦ Χριστοῦ ἄρας ἐπ’ ὤμων σου, καὶ δοξασθεῖς περιφανῶς τύπος ὤφθης Μοναστῶν, Μωσῆ Πατέρων ἀκρότης, μεθ’ ὧν ἀπαύστως δυσώπει ἐλεηθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφαγισθέντος…
Τῆς ἐρήμου πολίτης καὶ ἐν σώματι ἄγγελος, καὶ θαυματουργὸς ἀνεδείχθης, θεοφόρε Πατὴρ ἡμῶν Μωϋσῆ· νηστείᾳ ἀγρυπνίᾳ προσευχῇ, οὐράνια χαρίσματα λαβών, θεραπεύεις τοὺς νοσοῦντας, καὶ τὰς ψυχὰς τῶν πίστει προστρεχόντων σοι. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον
Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον…
Αἰθιόπων πρόσωπα, ἀπορραπίσας, νοητῶν ἀνέλαμψας, καθάπερ ἥλιος φαιδρός, φωταγωγῶν τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν, τῶν σὲ τιμώντων, Μωσῆ παμμακάριστε.

Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου, Ματθ. ιη΄ 23-35 / Α΄ Κορ. θ΄ 2-12

Το μεγαλείο της συγχώρεσης

«Ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου;»

Η αγάπη και η επιείκεια είναι εκδηλώσεις που καταξιώνουν τον άνθρωπο και αποκαλύπτουν την αυθεντικότητά του. Δεν είναι ωστόσο λίγες οι φορές που ο άνθρωπος και ιδιαίτερα στις μέρες μας, εμφανίζεται με φοβερά ελλείμματα μπροστά στο μεγαλείο τους. Η παραβολή του χρεώστη δούλου ξεδιπλώνεται ως καθρέφτης για να ελέγξουμε τον εαυτό μας και να αποτολμήσουμε μια ειλικρινή αυτοκριτική.

Δρόμος φιλανθρωπίας

Μέσα από το σκηνικό της παραβολής, βλέπουμε ότι ο δούλος ήταν διαχειριστής των υπαρχόντων του κυρίου του. Οι καταστάσεις τον οδήγησαν να οφείλει μεγάλα ποσά. Έφθασε, λοιπόν, ο καιρός που ο κύριος ζήτησε να του αποδοθούν λογαριασμοί και ο δούλος βρέθηκε μπροστά σε μεγάλο αδιέξοδο. Βρέθηκε να είναι χρεώστης ενός δυσβάστακτου ποσού και η κατάστασή του περιγράφεται σαν τραγική γιατί με κανένα τρόπο δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί στην οφειλή του και να αποπληρώσει το χρέος του. Η τραγική θέση του ήταν ακόμα πιο χαρακτηριστική από την απαίτηση όλα τα χρέη να τακτοποιούνταν αυθημερόν. Έμπαινε δηλαδή μια μεγάλη και στραγγαλιστική θηλιά στο λαιμό του.

Ο δούλος μη έχοντας άλλη επιλογή επικαλέστηκε τα φιλάνθρωπα αισθήματα του κυρίου του. Έπεσε λοιπόν στα πόδια του, ζήτησε συγγνώμη και με δάκρυα στα μάτια τον παρακάλεσε να του δώσει πίστωση χρόνου για να εξοφλήσει το χρέος του. «Μακροθύμησον επ’ εμοί και πάντα σοι αποδώσω».

Οι παρακλήσεις του δούλου δεν έπεσαν στο κενό. Δονήθηκαν αμέσως οι ευαίσθητες χορδές της καρδιάς του άρχοντα και απέδωσαν μια θαυμάσια «μελωδία» έμπρακτης αγάπης και φιλανθρωπίας. Η ευσπλαχνία τον παρακίνησε να ελευθερώσει το δούλο «και το δάνειον αφήκεν αυτώ»!

Κακοτοπιά απανθρωπίας

Ο χρεώστης δούλος έτυχε τέτοιας μεγάλης ευεργεσίας ώστε το ολιγότερο που θα ανέμενε κάποιος, ήταν να εκδηλώνει και ο ίδιος παρόμοια συμπεριφορά απέναντι στους συνανθρώπους του. Όμως η πραγματικότητα πόσο διαψεύδει πολλές φορές τα προσδοκώμενα; Ο ευεργετημένος δούλος καθ’ οδόν προς το σπίτι του συνάντησε ένα άλλο δούλο που του χρωστούσε ένα μικρό χρηματικό ποσό. Ασήμαντο μπροστά σ’ εκείνο που όφειλε ο ίδιος στον κύριό του. Τον σταμάτησε, λοιπόν, και με τον πιο απάνθρωπο και αδίστακτο τρόπο απαιτούσε να του επιστρέψει αμέσως τα χρήματα που του χρωστούσε. Ο σύνδουλος δεν είχε χρήματα και τον παρακάλεσε να του δώσει μια μικρή προθεσμία. Οργισμένος τότε και με μια συμπεριφορά αχαρακτήριστη τον πέταξε στην φυλακή. Επόμενο ήταν να προκαλέσει τον άρχοντα κύριό του για να ενεργήσει πλέον με δικαιοσύνη και στη δική του περίπτωση. Τον κάλεσε, τον έλεγξε με αυστηρότητα, ακύρωσε την συγχωρητική και εύσπλαχνη απόφασή του και έδωσε εντολή να τον τιμωρήσουν παραδειγματικά.

Το περιστατικό όμως είναι παραβολικό. Το χρησιμοποίησε ο Κύριος για να δώσει κάποια βαθύτερα μηνύματα, τα οποία συνοψίζονται στην τελευταία φράση της περικοπής: «Ούτω και ο Πατήρ μου ο επουράνιος ποιήσει υμίν, εάν μη αφήτε έκαστος τω αδελφώ αυτού από των καρδιών υμών, τα παραπτώματα αυτών».

Αγαπητοί αδελφοί, η παραβολή αυτή μας αποκαλύπτει ότι η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο βρίσκει έμπρακτη εφαρμογή στην καθημερινή ζωή, αν συγχωρούμε και δείχνουμε και εμείς επιείκεια προς το συνάνθρωπό μας. Σε αντίθετη περίπτωση, όπως ο δούλος, θα είμαστε υπόλογοι απέναντι στη συγχωρούσα αγάπη Του. Είναι εδώ που αποκαλύπτεται και το μεγαλείο της χριστιανικής αρετής στη βάση της συγχωρούσας αγάπης, η οποία εκτοξεύει τον άνθρωπο σε κορυφογραμμές ουράνιες και τον αναδεικνύει στο χώρο της θεϊκής θαυματουργίας. Γι’ αυτό το πνευματικό μέγεθος έκανε πάρα πολύ λόγο στις πνευματικές του διδαχές και η μεγάλη μορφή του Κοσμά του Αιτωλού, του οποίου τη μνήμη τιμά σήμερα η Εκκλησία. Η μεγάλη πρόκληση, λοιπόν, είναι να εντρυφήσουμε στο μεγαλείο αυτό που μάς προσφέρει η Εκκλησία και να το μετουσιώσουμε σε καθημερινή πράξη ζωής. Γένοιτο.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.

27/08: Άγιος Φανούριος

«Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς, αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν. Ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε».

Ο Άγιος Φανούριος είναι από τους πιο αγαπητούς άγιους σε όλο τον ελληνικό λαό, που κάθε χρόνο τιμά και πανηγυρίζει την μνήμη του στις 27 Αυγούστου.

Αυτός ο τόσο αγαπητός άγιος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χωρίς αμφιβολία ως δώρο Θεού, διότι ήταν και παράμενε άγνωστος για πολλούς αιώνες και μόνο το 1500 μ.Χ. βρέθηκε η Ιερή εικόνα του, που μας αποκάλυψε την ύπαρξή του την παρρησία του ενώπιον του Θεού, ο οποίος τον έχει χαριτώσει με τόσο μεγάλη θαυματουργική δύναμη. Δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τον Άγιο Φανούριο, μόνο το όνομά του που ήταν γραμμένο πάνω στην εικόνα που βρέθηκε και ήταν στρατιωτικός, όπως φανερώνει η στολή που φορά και μάλιστα κατά τους πρώτους αιώνες των μεγάλων διωγμών της Χριστιανοσύνης.

Επίσης πάνω στην εικόνα του, εικονίζονται και τα μεγάλα μαρτύρια που υπέστη ο Άγιος. Αυτά βέβαια είναι αρκετά, διότι μία εικόνα μας εξιστορεί όσα πράγματα θα μα εξιστορούσε και ένα βιβλίο.

Πριν από 500 περίπου χρόνια, όταν οι Τούρκοι είχαν κυριεύσει την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, από ένα εντελώς τυχαίο γεγονός, βρέθηκε η ιερά και σεβάσμια εικόνα του Αγίου.

Τον καιρό που οι Αγαρηνοί, περίπου δηλαδή το 1500, κατέλαβαν το νησί της Ρόδου, θέλησαν να το οχυρώσουν και να ξαναφτιάξουν τα τείχη της πόλης, που είχαν σε πολλά σημεία καταστραφεί. Πήραν λοιπόν σαν εργάτες πολλούς χριστιανούς, κι εκείνοι, καθώς έσκαβαν στα χαλάσματα κάποιων σπιτιών και παλαιών γκρεμισμένων ναών, βρήκαν μία θαυμάσια εικόνα, ολοκάθαρη και άφθαρτη που φαινόταν σαν να είχε αγιογραφηθεί την ίδια μέρα, πράγμα αξιοπερίεργο και που αποδεικνύει ότι η ανεύρεση της εικόνας δεν είναι τυχαία, αλλά δωρεά του Θεού.

Η εικόνα έδειχνε τον Άγιο Φανούριο νέο στην ηλικία, ντυμένο στρατιωτικά, να κρατάει ένα σταυρό και μαζί μια λαμπάδα αναμμένη. Ολόγυρα από την εικόνα, κατά την συνήθεια των αγιογράφων τότε, υπήρχαν 12 παραστάσεις από τα μαρτύρια του Αγίου.

Τα μαρτύρια που απεικονίζονται είναι μεγάλα και σκληρά και αποκαλύπτουν ότι πρόκειται για μεγάλο και γενναίο αθλητή της πίστεως.

Στη πρώτη παράσταση: Εμφανίζεται ο Άγιος να απολογείται με παρρησία μπροστά στο Ρωμαίο άρχοντα.

Στη δεύτερη:Ο Άγιος εικονίζεται ανάμεσα σε στρατιώτες που τον χτυπούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα.

Στη τρίτη: Δείχνει τη συνέχεια αυτών των βασανιστηρίων, όπου έχουν ρίξει τον Άγιο πλέον στο χώμα και τον χτυπούν μανιασμένα με ρόπαλα και ξύλα, ενώ προσεύχεται.

Στη τέταρτη:Είναι γυμνός και ματωμένος μέσα στη φυλακή, όπου οι δήμιοί του του καταξεσκίζουν τις σάρκες με σιδερένια εργαλεία. Εκείνος υπομένει ατάραχος με το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό.

Στη πέμπτη: Ο Άγιος βρίσκεται μπροστά στο σκληρό τύραννο με μία έκφραση που δείχνει τον πόνο και το μαρτύριο.

Στη έκτη: Προσεύχεται μόνος του μέσα στη φυλακή έχοντας υψώσει τα χέρια ικετευτικά προς τον Ουρανό.

Στη έβδομη: Εικονίζεται ένα ακόμη μαρτύριο, όπου είναι γυμνός και καταματωμένος, ενώ γύρω του καίνε το σώμα του με αναμμένες λαμπάδες.

Στην όγδοη: Εμφανίζεται καταπλακωμένος κάτω από μια μεγάλη πέτρα και ολόγυρά του βρίσκονται άγρια θηρία, έτοιμα να τον κατασπαράξουν, ωστόσο μοιάζουν να είναι καθηλωμένα από την αγιότητά του.

Στην ένατη: Βρίσκεται μπροστά σε ένα ακόμα μαρτύριο, αφού τον έχουν στήσει μπροστά στα είδωλα με αναμμένα κάρβουνα στα χέρια, αλλά εκείνος προτιμά να κρατά τα κάρβουνα στα χέρια και να καίγεται, παρά να τα πετάξει στα είδωλα και να λυτρωθεί.

Στη δέκατη: Δέεται με τα χέρια υψωμένα στον ουρανό, ενώ γαλήνη και το θείο φως είναι ζωγραφισμένα στο πρόσωπό του.

Στη ενδέκατη: Η κορύφωση του μαρτυρίου του!

O Άγιος στέκεται στη μέση και οι βασανιστές του τον έχουν τοποθετήσει σ’ ένα μεγάλο μάγκανο και του τσακίζουν τα κόκαλα. Το πρόσωπο του παραμένει ήρεμο και υπομένει και υπομένει με καρτερία το φρικτό μαρτύριο. Στη τελευταία παράσταση εικονίζεται το φοβερό τέλος του μαρτυρίου του. Οι δήμιοί του τον έκαψαν ζωντανό, αφού μέχρι τέλους υπέμεινε τα μαρτύριά του για τον Κύριό μας.

Εικονίζεται λοιπόν μέσα σ’ ένα λάκκο με αναμμένα ξύλα, περιτριγυρισμένος από αναμμένες φλόγες και καπνούς.

Πάλι όμως το πρόσωπό του εξακολουθεί να είναι ήρεμο και ατάραχο, εστραμμένο με πίστη και αγαλλίαση προς τον αγαπημένο του Χριστό.

Και μόνο τα μαρτύρια που εικονίζονται στην εικόνα του Αγίου, τον καθιστούν μεγαλομάρτυρα.

Παράλληλα όμως και τα αναρίθμητα θαύματα που Χάριτι Θεού επιτελεί, επιβεβαιώνουν ότι ο Άγιος έχει μεγάλη παρρησία προς τον Θεό.

Στα ερείπια λοιπόν εκείνα, ο επίσκοπος της Ρόδου, αναστήλωσε το ναό του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα, όπως και η εικόνα που βρέθηκε 500 χρόνια πριν.

Τα θαύματα που από τότε άρχισε να τελεί ο Άγιος έγιναν αφορμή να συντρέχουν στη Ρόδο πολλού χριστιανοί για να ζητούν τις μεσιτείες του.

Η πιο χαρακτηριστική παράδοση στο λαό μας είναι βέβαια το εορταστικό έθιμο της φανουρόπιτας που γίνεται συνήθως τη παραμονή της εορτής του.

Η πίτα αυτή είναι συνήθως μικρή και στρογγυλή σαν μικρός άρτος, μοιράζεται στους πιστούς και γίνεται άλλοτε για να φανερώσει κάποιο χαμένο αντικείμενο ή κάποια χαμένη υπόθεση ή ακόμα να φανερώσει την υγεία σε κάποιον ασθενή.

Υπάρχει επίσης και παράδοση ότι με τη πίτα αυτή γίνεται μνεία της μητέρας του, αλλά άγνωστο για ποιο λόγο.

Ο Άγιος αποτελεί έναν από τους πιο αγαπητούς και προσφιλείς αγίους, στον οποίο, ακόμη και σήμερα, προστρέχουν πλήθος πιστών και εκείνος σπεύδει γρήγορα να εκπληρώσει ότι του ζητήσουμε.

Αναδημοσίευση από: Ορθόδοξος Χριστιανική Γωνιά

Ακούστε το απολυτίκιον του Αγίου Φανουρίου:

23/08: Η Απόδοση της Εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Κάθε εορτή στον εορτολογικό κύκλο της Εκκλησίας ενός προσώπου ή ενός γεγονότος έχει τρία στάδια, τα προεόρτια, την κυρίως εορτή και τα μεθεόρτια (δηλαδή τον απόηχό της). Στις 23 Αυγούστου εκάστου έτους εορτάζουμε την Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και η Εκκλησία κλείνει με την ίδια πανηγυρική διάθεση τους εορτασμούς της Κοιμήσεως και της Μεταστάσεως της Παναγίας, που τιμάται την 15 Αυγούστου.

Ο λαός μέσα από την λαϊκή του ευσέβεια δίνει άλλο τόνο στη εορτή και την αποκαλεί τα «Εννιάμερα της Παναγίας». Τη σκέφτεται σαν μνημόσυνο προς τη Μητέρα του Θεού, όπως πράττει, άλλωστε, και για τους δικούς του ανθρώπους. Ασφαλώς, από θεολογικής και λειτουργικής απόψεως, δεν πρόκειται για εννεαήμερο μνημόσυνο για την Παναγία, αφού η Θεοτόκος ως μητέρα του Χριστού «μετέστη προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής» και πρεσβεύει για τη δική μας σωτηρία και, συνεπώς, δεν νοείται τέλεση μνημοσύνου υπέρ αναπαύσεως της ψυχής της.

«Απόδοσις» στην εκκλησιαστική γλώσσα σημαίνει την μετά πάροδο οκτώ συνήθως ημερών επανάληψη της εορτής ώστε με αυτόν τον τρόπο η διάρκειά της εορτής παρατείνεται μεθεορτίως μέχρις την ημέρα της αποδόσεως. Αυτό σημαίνει ότι ο εορτασμός δεν είναι στιγμιαίος.

Μ’ αυτόν τον τρόπο πραγματοποιείται μία σκυταλοδρομία. Η μία εορτή παραδίδει τη σκυτάλη στην επόμενη εορτή που έχει τα δικά της βιώματα, τα δικά της μηνύματα. Έτσι ζούμε σε μία συνέχεια τη ζωή της Εκκλησίας και όχι αποσπασματικά· με το νου μας συγκεντρωμένο σε κάθε φάση και με τρόπο αγωνιστικό. Το όλον δένεται σε μία ενότητα.

Είπαμε λοιπόν πως στην εκκλησιαστική γλώσσα «Απόδοσις» σημαίνει την μετά πάροδο οκτώ συνήθως ημερών επανάληψη της εορτής. Η καθιέρωση της απόδοσης των εορτών προέρχεται από την παράδοση του Ισραηλιτικού Λαού στην Παλαιά Διαθήκη. Με ρητή διάταξη του Μωσαϊκού Νόμου, οι μεγάλες ισραηλιτικές εορτές διαρκούσαν 8 ημέρες. (Έξ. 2,15-19, Λευ. 23,36-39 και Αρ. 29,35). Αυτή τη συνήθεια την κληρονόμησε και η Εκκλησία στην λειτουργική της ζωή.

Πρώτη μαρτυρία περί παρατάσεως εορτής για οκταήμερο στην εκκλησιαστική ζωή, παρέχεται από τον Ευσέβιο, και πρόκειται για τα εγκαίνια των βασιλικών Τύρου και Ιεροσολύμων (355). Αν και πρόκειται για κάποιο έκτακτο γεγονός, πολύ νωρίς επικράτησε η συνήθεια, κυρίως στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων, να παρατείνεται ο εορτασμός των μεγάλων εορτών του Πάσχα, των Επιφανείων και της Πεντηκοστής για οκτώ ημέρες. Η πράξη της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων γρήγορα διαδόθηκε στην Ανατολή και τη Δύση. Κατά μίμηση των εορτών αυτών και οι νεότερες δεσποτικές και θεομητορικές εορτές ακολουθήθηκαν από οκταήμερο εορτασμό, που ολοκληρωνόταν μέσω της αποδόσεως.

Οκτώ ημέρες μετά τη μεγάλη εορτή της 15ης Αυγούστου, δηλαδή στις 23 του μηνός, γίνεται η «απόδοσις» της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δηλαδή η πανηγυρική λήξη του εορτασμού. Η ευλαβής συνήθεια, πού είναι παράδοση στην Ορθόδοξη Εκκλησία και για άλλες μεγάλες εορτές της υιοθετήθηκε και στην εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όχι βέβαια ομοιόμορφα και αμέσως, αλλά σταδιακά. Έτσι η διάρκεια της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου γνώρισε μεγάλες διακυμάνσεις. Στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων απεδίδετο στις 22, στη μονή του Στουδίου στις 18, σε άλλες μονές της Κωνσταντινουπόλεως στις 23, αλλά και στις 28 Αυγούστου, όπως συνέβαινε και στο Άγιο Όρος. Τέλος, ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ ο Παλαιολόγος (1282-1328) όρισε να εορτάζεται η εορτή αυτή καθ’ όλο τον Αύγουστο από 1η μέχρι και της 31η του μήνα.

Σύμφωνα με την τυπική διάταξη των ιερών ακολουθιών, κατά την εορτή της απόδοσης, της ημέρας δηλαδή που κλείνει ο κύκλος εορτασμού της Κοιμήσεως, τελείται η ίδια ακολουθία με αυτήν της 15ης Αυγούστου, κάτι που συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις των μεγάλων δεσποτικών και θεομητορικών εορτών.

Η χρονική αυτή παράταση του εορτασμού δεν στερείται και του ανάλογου θεολογικού περιεχομένου. Γιατί είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια υπέρβαση του παρόντος χρόνου, αλλά και μια πρόγευση της Αιωνιότητας, η οποία, όπως γράφει ο απόστολος Παύλος, θα είναι μια χωρίς τέλος «πανήγυρις πρωτοτόκων» (Εβρ. 12,23). Στην ουσία κάθε εορτή είναι και μια μυστική γέφυρα πού «προάγει «ημάς εις το πέραν» (Μρκ. 6,45), μας περνάει δηλαδή στην αντίπερα όχθη της άχρονης βασιλείας του Θεού.

Η μίμηση των αγίων είναι μίμηση του Χριστού και η καταλλαγή με το Θεό, το συνάνθρωπο και τη φύση είναι το ζητούμενο. Επομένως οι εορτές στις μνήμες των αγίων δεν είναι μόνο αφορμές για πανηγύρεις αλλά και για να ανακαλύψει ο άνθρωπος την αλήθεια, ότι το μόνο που αξίζει στην ζωή είναι ο αγώνας για την αγιότητα. Στο πρόσωπο δε της Παναγίας συνοψίζεται ολόκληρη η ιστορία της σωτηρίας του ανθρώπου και η πορεία αυτή προς την αγιότητα μέσα από την υπακοή στο θέλημα του Θεού και στην εμπιστοσύνη σε Αυτόν.

Η Θεοτόκος συνέδραμε στο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου από τον Χριστό σε όλη της τη ζωή. Και με την κοίμηση της και την μετάσταση της έδειξε τη θέση που ο Θεός έχει ετοιμάσει για κάθε πιστό. Ως εκ τούτου η Παναγία συνοψίζει την ανθρωπότητα εκείνη που λέει ναι στον Θεό, που αναφωνεί πρόθυμα το «γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου». Η Παναγία αποτελεί πρότυπο για κάθε πιστό, που λόγω και έργω, υποδέχεται τον Χριστό και τον γεννά στην καρδιά του. Η Παναγία είναι σύμβολο της Εκκλησίας, μέσα στην οποία γεννάται και αναγεννάται κάθε πιστός.

Η Παναγία μας οδηγεί και συνοδεύει προς τον Χριστό, είναι ο πρώτος άνθρωπος που εκπλήρωσε το σκοπό για τον οποίο ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος έχοντας οδηγήτρια την Παναγία, καλείται να μεταμορφώσει τη ζωή του λέγοντας «γένοιτο» στη πρόσκληση του Θεού για συνεργασία με στόχο τη μεταμόρφωση του κόσμου και τη σωτηρία του ανθρώπου και ο συνεχής εορτασμός μέχρι της αποδόσεως της εορτής μάς καλεί και εμάς να αντλήσουμε όλα εκείνα τα απαραίτητα για την πνευματική μας ζωή εφόδια από τη ζωή και τη στάση της Παναγίας μας.

Η Θεοτόκος καθίσταται η Μάνα Παναγιά, η Μητέρα της οικουμένης. Με τη ζωή της μας έδειξε τον δρόμο του πνευματικού πεπρωμένου του ανθρώπου, γίνεται για τον καθένα από εμάς πηγή αγάπης και ελπίδα προστασίας.

Πηγή: Πεμπτουσία

Όσιος Νήφων: Πόλεμος μέ τή λαιμαργία - Πόλεμος με τον ύπνο

Ο βίος του Οσίου Νήφωνος Επισκόπου Κωνσταντιανής της κατ’ Αλεξάνδρειαν

Πόλεμος μέ τή λαιμαργία

Ο ΠΟΝΗΡΟΣ δεν άργησε να τον πολεμήσει και με άλλο τρόπο : με τη λαιμαργία. Του προκαλεί λοιπόν , από το πρωί κιόλας, σαν βασανιστικό αίσθημα πείνας, σπρώχνοντάς τον να φάει κρέατα και ψάρια και άλλα πλούσια φαγητά. Μα ο μακάριος Νήφων αντιστεκόταν στο διάβολο με τον διακριτικό του λογισμό, λέγοντας:

- Όλ’ αυτά , μόνο μέχρι το φάρυγγα χαρίζουν ηδονή. Πιο κάτω ευχαρίστηση καμιά δεν δίνουν! Μόνο ανυπόφορη δυσωδία αναδίνουν! Πήγαινε λοιπόν διάβολε, εκεί που οι άνθρωποι κάνουν την ανάγκη τους και δες, τι είναι εκείνα που μου λες να φάω! Γεύσου τα εσύ, να ευχαριστηθείς…

Μ’ αυτά τα λόγια χλεύαζε τον πονηρό. Κι όταν εκείνος του ξαναριχνόταν και τον πολεμούσε αγριότερα, του έλεγε:

- Σήμερα θα φάω και θα πιω με το παραπάνω! Για να σου δείξω , πως ούτε κι έτσι θα μπορέσεις να μ’ εμποδίσεις από την προσευχή.

Τη μέρα εκείνη έτρωγε ακόμα και κρέας κι έπινε κρασί μπόλικο.

Ύστερα σηκωνόταν κι έλεγε στον εαυτό του:

- Πρόσεχε, Νήφων! Ο σκύλος , μόλις χορτάσει, γαβγίζει μ’ ευχαρίστηση. Κι εσύ τώρα έφαγες από τα δώρα του Θεού. Εμπρός, λοιπόν, να Τον ευχαριστήσεις , που σε χόρτασε από τα επίγεια αγαθά.

Κι ευθύς πήγαινε στην εκκλησία , σήκωνε τα χέρια του στον ουρανό κι έλεγε:

- Σε δοξάζω, Χριστέ ο Θεός, που με χόρτασες απ’ τα αγαθά Σου∙ μη μου στερήσεις , πολυέλεε, και τα επουράνια!

Και συνέχιζε την προσευχή του για πολλήν ώρα, μ’ όλο και μεγαλύτερη θέρμη.

Ύστερα γύριζε κι έλεγε στο διάβολο:

- Δες, αδιάντροπε σκύλε, πόσο έφαγα και ήπια! Ε, και τι μ’ αυτό; Από την εκκλησία κανείς δεν μπορεί να με διώξει. Ο Θεός δεν μ’ αποστράφηκε, ούτε κι οι άγιοί Του. Ρεζίλι έγινες πονηρέ κι ακάθαρτε! Φύγε μακριά! Χάσου στο σκοτάδι! Μην ελπίζεις πια σ’ εμένα!

Πόλεμος με τον ύπνο

Μ’ ΑΥΤΑ τα λόγια όμως ο διάβολος μάνιαζε περισσότερο. Κι αμέσως δοκίμαζε άλλο όπλο: Του έφερνε αφόρητη νύστα και ασταμάτητα χασμουρητά, , προσπαθώντας να τον αποχαυνώσει. Αλλά εκείνος, μόλις ένιωθε νύστα, άρπαζε το ραβδί του κι άρχιζε να χτυπάει το σώμα του λέγοντας: 

- Αχάριστε δούλε! Δεν σου έδωσα να φας και να πιεις; Τώρα θέλεις και ύπνο; Θα σε μάθω εγώ να νυστάζεις!

Τέτοια λέγοντας , χτυπούσε όλο και περισσότερο το σώμα του. Τόσο που η νύστα τελικά υποχωρούσε! Και τότε άρχιζε ν’ αγρυπνεί και να προσεύχεται …

Μετά την προσευχή έλεγε πάλι:

- Κοίταξε , Νήφων! Έφαγες και ήπιες. Αν τώρα υπηρετήσεις ανύσταχτα τον Κύριό σου, θα σε ξαναχορτάσω με τις δωρεές Του. Αν όμως αρχίσεις να λυγάς στον ύπνο, θα σε πεθάνω στην πείνα και τη δίψα!

Ακούγοντας ο διάβολος αυτά τα λόγια, λύσσαγε.

- Αλιτήριε Νήφων! τσύριξε μια μέρα. Πιο πανούργος κι απ’ τους δαίμονες είσαι! Ποιος σου τις έδειξε τούτες τις κατεργαριές; Πού τα ‘μαθες αυτά τα κόλπα, μου λες; … Αλίμονό μου! Με πάμπολλους πάλεψα ως τώρα, μα τέτοια σκληρό καρύδι ποτέ μου δεν συνάντησα! Δεν φτάνει που με βρίζει και με κοροϊδεύει, διαλαλεί κι από πάνω πως δεν φοβάται τους δαίμονες . Κακό που με βρήκε! Τον ρίχνω μια φορά, σηκώνεται, με ρίχνει δύο και τρεις ! Και μου λέει ειρωνικά: “Δεν βλάπτει κανέναν να κρατάμε τις ισορροπίες!”. Άλλοτε πάλι με απειλεί: “Μα κι αν πέσω, τι λες, δεν μπορώ να ξανασηκωθώ;”. Tί να κάνω πια… Μα έννοια σου! Νέος είν’ ακόμα! Κι εγώ ξέρω χίλια τεχνάσματα! Θα τον τραβήξω πάλι στο βούρκο της ακολασίας…

Από το βιβλίο: «ΕΝΑΣ ΑΣΚΗΤΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ: ΟΣΙΟΣ ΝΗΦΩΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑΝΗΣ», ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2011

Αναδημοσίευση απο: Παιδικό Ιστολόγιο

Τα μυστικά της καλής επικοινωνίας

Τα μυστικά της καλής επικοινωνίας,ή όλα όσα δυσκολευόμαστε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τις σημαντικές, προσωπικές μας σχέσεις

H βελτίωση της επικοινωνίας στις συντροφικές σχέσεις

Στη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα πολύ άνθρωποι δοκιμάζουν εντάσεις, συγκρούσεις και δυσκολίες στις σχέσεις της προσωπικής τους ζωής. Ιδιαίτερα οι συζυγικές σχέσεις διαταράσσονται σοβαρά από εξωπραγματικές προσδοκίες, σύγχυση ρόλων, προβλήματα επικοινωνίας, παρεμβάσεις τρίτων, δυσκολίες στη σεξουαλική ζωή, τη διαχείριση των οικονομικών πόρων. Ακόμα, οι τραυματικές εμπειρίες από την παιδική ηλικία και οι προηγούμενες σχέσεις, οι ανασφάλειες, οι φόβοι κ.α. δεν μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε με διαύγεια και υπομονή το σύντροφό μας. Με το πέρασμα του χρόνου, η αγάπη και ο αμοιβαίος σεβασμός δίνουν τη θέση τους στην απογοήτευση, την οργή, τις αρνητικές κριτικές, τα αισθήματα παραμέλησης και εγκατάλειψης. Η σχέση αντί να είναι πηγή χαράς και δημιουργίας, γίνεται πηγή οδύνης. Αισθανόμαστε ότι ο σύντροφός μας δεν μας καταλαβαίνει, ότι είναι αδιάφορος ή επιθετικός ή ότι έχει υπερβολικές απαιτήσεις. Όσο περισσότερο προσπαθούμε να τον πείσουμε να βελτιώσει τη συμπεριφορά του για να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες μας, τόσο περισσότερο απογοητευόμαστε. Ο άλλος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει και οι δικές μας παρατηρήσεις, απαιτήσεις, ή συμβουλές, όχι μόνο δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, αλλά δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Αν θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε τη σχέση είναι προτιμότερο να στραφούμε προς τον εαυτό μας, και να προσπαθήσουμε, όσο μπορούμε, να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε το σύντροφό μας. Χρειάζεται να καλλιεργήσουμε την αυτογνωσία, να συνειδητοποιήσουμε τα δικά μας λάθη και τις δικές μας αδυναμίες και να πειραματιστούμε με νέους τρόπους δημιουργικής επικοινωνίας. Να αναζητήσουμε νέους τρόπους κατανόησης και ερμηνείας της συμπεριφοράς του συντρόφου, αλλά και νέους γόνιμους τρόπους για να του μεταφέρουμε τα δικά μας μηνύματα. Τις περισσότερες φορές καταλαβαίνουμε τον άλλο χρησιμοποιώντας στοιχεία που υπάρχουν στον δικό μας ψυχισμό. Ερμηνεύουμε τον άλλο μέσα από το πρίσμα των προσωπικών μας εμπειριών ή και συναισθημάτων.Η αυθεντική επικοινωνία προϋποθέτει βαθιά γνώση του εαυτού μας, αυτοέλεγχο και εσωτερική ισορροπία. Αν έχουμε συνειδητοποιήσει τα ιδιαίτερα ψυχολογικά μας χαρακτηριστικά, τότε μπορούμε να ελέγξουμε και να σεβαστούμε την προσωπικότητα του άλλου, γι΄ αυτό που είναι χωρίς να επιδιώκουμε να τον προσαρμόσουμε στα δικά μας δεδομένα.Έχω τη δυνατότητα να καταλάβω τον άλλο καλύτερα όταν μπορώ να καταπαύσω τις δικές μου ψυχικές συγκρούσεις. Όταν κραυγάζουν μέσα μου δυνατές φωνές, δεν μπορώ ν’ ακούσω τον άλλο. Όταν δεν έχω απελευθερωθεί από τα δεσμά των έντονων αναγκών μου, δεν μπορώ να καταλάβω τον άλλο. Όταν δεν έχω συμφιλιωθεί με τον εαυτό μου, δεν μπορώ να συγχωρήσω τον άλλο. Όταν δεν έχω γαληνέψει μέσα μου, δεν μπορώ να καθησυχάσω τον άλλο. Όταν δεν έχω αγαπήσει τον εαυτό μου, δεν μπορώ να αγαπήσω τον άλλο.Αληθινή κατανόηση του συντρόφου δεν σημαίνει θεωρητική ερμηνεία των σκέψεων και των αισθημάτων του, αλλά ταύτιση μαζί του, συμμετοχή στα αισθήματά του, σημαίνει να δούμε και να αισθανθούμε την πραγματικότητα με τον τρόπο που εκείνος την βλέπει και την αισθάνεται. Επικοινωνώ δημιουργικά με τον σύντροφό μου, όταν εκτιμώ και αποδέχομαι με σεβασμό τα αισθήματα του, χωρίς να εξετάζω αν είναι σωστά ή λάθος. Η άνευ όρων αποδοχή των αισθημάτων και των βιωμάτων του άλλου, δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον που θα τον βοηθήσει να εξερευνήσει τον εαυτό του, να αναπτύξει και να αξιοποιήσει τις εσωτερικές δυνατότητες αλλαγής που κρύβονται μέσα του. Ενώ αντίθετα, οι προσπάθειες που καταβάλλουμε για να τον αλλάξουμε, τον κάνουν να νοιώθει ανώριμος, ανίκανος και ανίσχυρος να επιλέξει από μόνος του το σωστό, και τον οδηγούν, ακόμα και χωρίς να το θέλει, να γίνεται αμυντικός, να απορρίψει αυτό που του λέμε ή και να ορθώσει ένα συναισθηματικό αμυντικό τείχος απέναντί μας, ώστε να προφυλάξει την αξιοπρέπειά του. Όταν ο σύντροφός μας αισθάνεται ότι νοιαζόμαστε γι’ αυτόν, ότι τον αγαπάμε και τον αποδεχόμαστε με σεβασμό, είναι περισσότερο πρόθυμος να προσέξει, και ίσως να αποδεχθεί το μήνυμα που θα θέλαμε να του μεταφέρουμε. Το κλειδί στην επικοινωνία δεν είναι αυτό που λέμε, αλλά ο τρόπος που το λέμε. Το πιο σημαντικό είναι το πλαίσιο, το κλίμα, μέσα στον οποίο διαδραματίζεται η επικοινωνία. Όταν ο άλλος αισθάνεται ότι τον σέβομαι και τον αγαπώ, είναι διατεθειμένος να με ακούσει, να πάρει σοβαρά υπόψη του αυτό που του λέω ενώ όταν αισθάνεται ότι παραβιάζω τα όριά του και επιτίθεμαι στην προσωπικότητά του, γίνεται αρνητικός σε ό,τι και να του πω, θυμώνει μαζί μου και αντιδρά με βία, απαντά με σκληρά και απερίσκεπτα λόγια ή αποσύρεται συναισθηματικά για να μην πληγώνεται. Για να καταλάβω αληθινά τον άλλο πρέπει να μπορώ να αδειάσω από τον εαυτό μου, και να γεμίσω από αυτόν, να τον προσλάβω αναλλοίωτο, να τον αποδεχθώ χωρίς όρους μέσα στην αγάπη. Η ασφάλεια που θα νιώσει κοντά μου στα πλαίσια της αγάπης θα τον βοηθήσει να γίνει καλύτερος. Τα μυστικά της καλής επικοινωνίας ή όλα όσα δυσκολευόμαστε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τις σημαντικές προσωπικές μας σχέσεις "Δεν φτάνουμε στην αγάπη βρίσκοντας ένα τέλειο άνθρωπο,αλλά μαθαίνοντας να βλέπουμε ένα ατελή άνθρωπο τέλεια".Ενώ η ερωτική εμπειρία προκύπτει αυθόρμητα, η ποιότητα στην μόνιμη συντροφική σχέση απαιτεί γνώση, ικανότητες, χρόνο και ενέργεια. Χρειάζεται εγρήγορση και επίμονη προσπάθεια για να υποστηρίζουμε συνεχώς την αγάπη στη σχέση και να υπερνικάμε τις αντιξοότητες. Θα σας αναφέρουμε παρακάτω ορισμένες προτάσεις – παραινέσεις τις οποίες όσο περισσότερο μπορούμε να εφαρμόζουμε στην πράξη της καθημερινής μας ζωής τόσο περισσότερο δίνουμε στις σχέσεις μας την ευκαιρία να βελτιωθούν:- Στη συντροφική σχέση τον κυρίαρχο λόγο δεν τον έχει η λογική ή αυτό που εσύ θεωρείς σωστό αλλά η κάλυψη των βασικών αναγκών των συντρόφων. Αυτό που είναι ή φαίνεται να είναι σωστό και δίκαιο μπορεί να λειτουργεί καταστρεπτικά στις συντροφικές σχέσεις. Κάθε νίκη που κατορθώνεις μέσα στη σχέση τραυματίζει την αγάπη. - Μην περιμένεις να σου προσφέρει τα πάντα ο σύντροφός σου. - Φρόντισε να έχεις μια κοινή δραστηριότητα με τον σύντροφό σου. Οι ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες που κάνετε μαζί, σας ενώνουν.- Μη απαιτείς ο σύντροφός σου να καλύψει όλες τις προσδοκίες σου. Προσπάθησε να αποδεχτείς ειρηνικά τις διαφορές που προκύπτουν ανάμεσα σε αυτό που θα ήθελες και την πραγματικότητα. Προσπάθησε να αποδεχθείς όσο σου είναι δυνατόν την πραγματικότητα. - Συνειδητοποίησε ότι στη ρίζα της αρνητικής συμπεριφοράς του συντρόφου σου δεν βρίσκεται η κακή πρόθεση αλλά οι ανάγκες και οι αδυναμίες του. Κάτω από μια επιφανειακή σύγκρουση, υπάρχει πάντοτε μια βαθύτερη κρυμμένη ιστορία για τον κάθε σύντροφο η οποία συχνά είναι δύσκολο να αντιμετωπισθεί. - Προστάτεψε όσο μπορείς τη συναισθηματική σου ισορροπία και την προσωπική σου ελευθερία χωρίς να συντρίβεις όμως την ισορροπία και την ελευθερία του άλλου.- Προστάτεψε όσο μπορείς την ιδιωτικότητα της σχέσης από τις παρεμβάσεις συγγενών και φίλων. - Προσπάθησε να αποχωρισθείς συναισθηματικά από την οικογένεια της παιδικής σου ηλικίας. - Μην τσακώνεσαι ποτέ μπροστά σε τρίτους. Η παρουσία των άλλων αλλοιώνει και παραμορφώνει την ιδιαιτερότητα της συντροφικής συγκρουσιακής διαδικασίας. Προσπαθώντας να κερδίσεις τον αγώνα στα μάτια των άλλων, υποβιβάζεις τον σύντροφό σου, και δεν του αποδίδεις τον οφειλόμενο σεβασμό. Αν προκύψει πρόβλημα μπροστά σε τρίτους είναι προτιμότερο να συμφωνήσεις με το σύντροφό σου να το συζητήσετε αργότερα.- Άκουσε προσεκτικά τις απόψεις και τα παράπονα του συντρόφου σου, χωρίς να τον διακόπτεις, δείξε και συγχωρητικότητα.- Αντί να εξετάζεις το σωστό και το λάθος, ρώτησε το σύντροφό σου αν έχεις καταλάβει σωστά αυτό που σκέπτεται ή αισθάνεται. Προσπάθησε να περιγράψεις με δικά σου λόγια αυτό που νομίζεις ότι είπε. Λέγοντάς του «αν έχω καταλάβει σωστά θέλεις να πεις ότι … » ή «θα ήθελα να μου μιλήσεις περισσότερο γι’ αυτό που αισθάνεσαι…» διευκρινίζουμε τις παρανοήσεις, η επικοινωνία μας γίνεται περισσότερο ακριβής, βοηθάμε τον άλλο να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματά του, και του δείχνουμε ότι ενδιαφερόμαστε πραγματικά γι’ αυτό που συμβαίνει μέσα του. - Μην θίγεις ποτέ αγαπημένα πρόσωπα του άλλου. Ακόμη και αν τα πρόσωπα που αγαπά ή εκτιμά ο σύντροφός σου κάνουν λάθη ή επηρεάζουν αρνητικά τη σχέση σας, θα πρέπει να μιλάς γι’ αυτά τα πρόσωπα με πολύ προσοχή και σεβασμό. Κανείς δεν ανέχεται να υποτιμούν μπροστά του ανθρώπους που αγαπά. - Ανάλαβε την προσωπική σου ευθύνη, αναζήτησε και παραδέξου τη δική σου συμμετοχή-συμβολή στις ρίζες των συγκρούσεων.- Παραδέξου ότι και οι δύο είστε κατά κάποιο τρόπο αδύνατοι, φοβισμένοι και πληγωμένοι.- Συνειδητοποίησε ότι συχνά δεν είναι ο άλλος που σου προκαλεί την οδύνη. Ο άλλος είναι απλά ο καθρέπτης πάνω στον οποίο προβάλλονται τα δικά σου προβλήματα και οι δικές σου εσωτερικές συγκρούσεις και αδυναμίες.- Αντί να κατηγορείς, να κρίνεις ή να βάζεις ετικέτες στον άλλο χρησιμοποίησε προσωπικές δηλώσεις σε πρώτο πρόσωπο. Αντί να πεις "είσαι εγωίστρια, σκέφτεσαι μόνο τον εαυτό σου" είναι καλύτερα να πεις "είμαι φορτωμένος με πάρα πολλές ευθύνες και αισθάνομαι την ανάγκη να με βοηθήσεις". - Συνειδητοποίησε ότι η αδιαφορία, η αποφυγή και η συναισθηματική απόσυρση μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές και βίαιες συμπεριφορές του συντρόφου. - Μην απομονώνεσαι συναισθηματικά κτίζοντας μέρα με τη μέρα ένα αόρατο τοίχο. - Προσπάθησε να μην καταλήγεις εύκολα σε συμπεράσματα από τα λόγια του άλλου.- Είναι προτιμότερο να συγκεντρώνεσαι στα λόγια του άλλου την ώρα που μιλάει για να καταλάβεις τις σκέψεις και τα αισθήματα του, παρά να ετοιμάζεις τα επιχειρήματα με τα οποία θα αναιρέσεις αργότερα όσα λέει.- Όταν ο άλλος σου επιτίθεται, σημαίνει ότι αισθάνεται πληγωμένος από σένα. Πίσω από τη βίαιη συμπεριφορά του, κρύβεται πόνος και απογοήτευση. Άκουσέ τον με ενσυναίσθηση.- Μη συμφωνείς πρόχειρα με όλα όσα λέει ο σύντροφός σου μόνο και μόνο, για να τελειώσει γρήγορα η συζήτηση. - Απόφυγε να μιλάς συνεχώς, και δώσε χρόνο στον άλλο για να εκφράσει τις δικές του απόψεις και συναισθήματα. Η σιωπή είναι ίσως το πιο εποικοδομητικό στοιχείο του διαλόγου, Το να ακούσεις προσεκτικά αυτό που έχει να σου πει είναι πιο σημαντικό από το να δώσεις συμβουλές. - Κοίταζε τον άλλο στα μάτια με προσοχή, και δείχνε με τις μιμικές εκφράσεις του προσώπου σου και με τη στάση και την κίνηση του σώματός σου, ότι σε ενδιαφέρουν τα όσα λέει.- Να θυμάσαι ότι Αγαπώ σημαίνει έχω τη δυνατότητα να μπαίνω κάτω από τον άλλο χωρίς να συνθλίβομαιΗ αγάπη για τους εχθρούς έτσι γίνεται το κορυφαίο επίτευγμα της αγάπης. Όπως γράφει ο Μητροπολίτης Ιωάννης Ζηζούλιας: « Καμιά μορφή αγάπης δεν είναι πιο ελεύθερη από αυτήν, και καμιά μορφή ελευθερίας δεν ταυτίζεται πιο πολύ με την αγάπη των εχθρών … η αγάπη που δεν περιμένει ανταπόδοση.. είναι αληθινά χάρις δηλαδή ελευθερία…. Μόνο όταν συμπίπτει η αγάπη με την ελευθερία έχουμε θεραπεία. Αγάπη χωρίς ελευθερία και ελευθερία χωρία αγάπη αποτελούν παθολογικές καταστάσεις που χρειάζονται θεραπεία.»

Πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Καλογερόπουλος

Αναδημοσίευση από: Ενορία Αγίων Πάντων Μακεδονίτισσα

15/08: Η κοίμησις της Υπεραγίας Θεοτόκου

 

Όπως είναι γνωστό, επάνω από το Σταυρό ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, έδωσε εντολή και την Παναγία Μητέρα Του παρέλαβε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο σπίτι του, όπου διέμεινε μαζί με τον αδελφό του Ιάκωβο και τη μητέρα του Σαλώμη, συγγενή της Θεοτόκου. Όταν δε ήλθε η στιγμή να τελειώσει την επίγεια ζωή της, άγγελος Κυρίου της το έκανε γνωστό τρεις μέρες πιο πριν. Πήγε τότε ο Άγγελος και της είπε: «Αυτά λέγει ο Υιός σου: είναι καιρός να παραλάβω τη μητέρα Μου κοντά Μου. Γι’ αυτό να μην ταραχθείς, αλλά δέξου το μήνυμα με ευφροσύνη, επειδή μεταβαίνεις σε ζωή αθάνατη». Μόλις το άκουσε η Θεοτόκος, χάρηκε πολύ και από τον πολύ πόθο της να μεταβεί στον μονογενή Υιό της, ανέβηκε με βιασύνη και προθυμία στο Όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί, διότι είχε αυτή τη συνήθεια, να ανεβαίνει συχνά σ’ αυτό το όρος. Αφού προσευχήθηκε αρκετά η Πανάχραντη, επέστρεψε στην οικία της. Έπειτα γύρισε στο σπίτι του Ιωάννη, όπου έκανε γνωστή την επικείμενη κοίμηση της. Η παράδοση αναφέρει ότι την τρίτη ημέρα από την εμφάνιση του αγγέλου, οι Απόστολοι δεν ήταν όλοι στα Ιεροσόλυμα, αλλά σε μακρινούς τόπους όπου κήρυτταν το Ευαγγέλιο. Τότε ξαφνικά νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε όλους μπροστά στο κρεβάτι, όπου ήταν ξαπλωμένη η Θεοτόκος και περίμενε την κοίμησή της. Όταν εκοιμήθη με ψαλμούς και ύμνους την τοποθέτησαν στο μνήμα της Γεσθημανή. Μετά από τρεις ημέρες, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία αναστήθηκε σωματικά και αναλήφθηκε στους ουρανούς. Και βέβαια όλη η ανθρωπότητα, με ευγνωμοσύνη για τις πρεσβείες της στο Σωτήρα Χριστό, αναφωνεί: «Χαίρε, ω Μήτερ της ζωής». Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι ο πραγματικός οδηγός, για όσους θέλουν ν’ ανυψώνονται προς τον Θεό. Έργο της είναι να πρεσβεύει στον Τριαδικό Θεό για όλους τους ανθρώπους. Για μας τους ορθοδόξους η Θεοτόκος είναι η «ακαταίσχυντος προστασία και η αμετάθετος προς τον ποιητή μεσιτεία». Δίκαια μπορούμε να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας προς την Υπεραγία Θεοτόκο αφού, κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, «κανένα άλλο κτίσμα στον κόσμο δεν αγάπησε ποτέ τόσο πολύ τον Ιησού Χριστό, τον Υιό του Θεού, ούτε συμμορφώθηκε τόσο στο θέλημά Του όσο η Παναγία Μητέρα του». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η τιμή προς την Παναγία ανάγεται στον Υιό της, κατά τον Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό.

«ΕΝΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΣΧΑ» «…Ο Χριστιανός φεύγει από τον κόσμο αυτό, πλαισιωμένος από τη Στρατευομένη Εκκλησία ενώ στην αντίπερα όχθη τον υποδέχεται η Θριαμβεύουσα Εκκλησία. Αν η έξοδος ενός απλού μέλους της Εκκλησίας από τον κόσμο τούτο είναι εκκλησιαστικό γεγονός, η Έξοδος της Πρώτης μέσα στην Εκκλησία, της Θεοτόκου, ήταν κατ’ εξοχήν εκκλησιαστικό γεγονός. Απήχησις της αλήθειας αυτής είναι ο πάνδημος εορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Κυριακή Θ' Ματθαίου, Ματθ. ιδ΄ 22-34 - Α΄ Κορ. γ΄ 9-17

Δύναμη ζωής

«ολιγόπιστε, εις τί εδίστασας;»

Προκαλεί σίγουρα μεγάλο θαυμασμό η τόλμη και το θάρρος που επέδειξε ο απόστολος Πέτρος, όταν ζήτησε να περπατήσει πάνω στην ταραγμένη θάλασσα. Βέβαια, από το επάγγελμα που ασκούσε πριν ακολουθήσει το Διδάσκαλό του, δηλαδή εκείνο του ψαρά, φαίνεται ότι ήταν αρκετά εξοικειωμένος με το υγρό στοιχείο ο μεγάλος αυτός μαθητής του Χριστού. Ωστόσο, δεν έπαυσε να φοβάται τη θάλασσα, γιατί είχε πικρή πείρα από τους θυμούς και τις φουρτούνες της. Άλλωστε, θα μπορούσαμε ν’ ανακαλέσουμε στη μνήμη μας το περιστατικό εκείνο, σε άλλη περίπτωση, που οι μαθητές ζητούσαν απεγνωσμένα τη βοήθεια του Διδασκάλου τους: «Κύριε, σώσον ημάς, απολλύμεθα». Εκείνο, λοιπόν, που τον έκανε τώρα να αψηφήσει με τόση περιφρόνηση τον φόβο των κυμάτων και τον κίνδυνο του καταποντισμού, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η μεγάλη αγάπη που έτρεφε απέναντι στο Διδάσκαλό του, τον Χριστό. Γι’ αυτό και έντονη ήταν η επιθυμία του να σπεύσει προς συνάντησή Του, έστω και αν χρειαζόταν να περπατήσει πάνω στα κύματα. Να σημειώσουμε ακόμα ότι η ίδια λαχτάρα και θέληση, τον έσπρωξαν να πέσει στο νερό για να πάει κολυμπώντας γρηγορότερα στον Κύριο σε κάποιο πρωινό που ο Ιησούς περίμενε το πλοίο στην παραλία με τους μαθητές Του. Τώρα όμως, η ολιγοπιστία του παραλίγο να του στερήσει την ευτυχία να βρεθεί κοντά στο Χριστό. Ξεκίνησε με μεγάλη πίστη και πέτυχε κάτι που φαντάζει αδύνατο στην ανθρώπινη λογική. Αλλά στην περίπτωση αυτή, δεν έμεινε σταθερός μέχρι τέλους στην πίστη του, με αποτέλεσμα να εκτεθεί σοβαρά στον κίνδυνο του καταποντισμού.

Δύναμή μας ο Χριστός

Πόσο αλήθεια, μάς διδάσκει η ιστορία αυτή που τόσο όμορφα ξετυλίγεται μέσα από τις σελίδες της σημερινής ευαγγελικής περικοπής; Γιατί κι εμείς πολλές φορές, με αυτή τη λαχτάρα ξεκινάμε στη ζωή μας. Να πάμε κοντά στον Χριστό. Και παίρνουμε το δρόμο, άλλος το πρωί, άλλος το μεσημέρι και άλλος αργά το απόγευμα. Ξεκινάμε με πόθο, γεμάτοι χαρά και όχι λίγες φορές με ενθουσιασμό και σιγουριά για να βρεθούμε κοντά σ’ Αυτόν, που είναι η ζωή, το φως και τα πάντα. Να παραδώσουμε τον εαυτό μας στις δικές του αγκάλες. Ας μή νομίσουμε, αδελφοί, ότι στην πορεία μας αυτή είμαστε μόνοι, κατάμονοι. Τι και αν συναντούμε καταιγίδες; Τι και αν μας κτυπούν λυσσαλέα οι φουρτούνες; Τι κι αν υψώνονται μύρια κύματα; Θα πρέπει να γνωρίζουμε και να είμαστε σίγουροι ότι στο τιμόνι του καραβιού της ψυχής μας στέκει πάντοτε ο Χριστός, μόνιμος και αδιάψευστος οδηγός. Έτοιμος να απλώσει το προστατευτικό και πανίσχυρο χέρι Του. Γιατί, λοιπόν, να κλονιζόμαστε και να δειλιάζουμε, όταν κοντά μας έχουμε τον ευσπλαχνικό, γεμάτο αγάπη και παντοδύναμο Κύριο; Είναι δυνατό να μας αφήσει αβοήθητους σ’ ένα τόσο ωραίο αγώνα, που εμπνέει μάλιστα ο Ίδιος; Άλλωστε, Εκείνος υπόσχεται: «Ου μή σε ανώ, ουδ΄ ου μή σε εγκαταλείπω».

Η ολιγοπιστία

Παρά τις ισχυρές όμως διαβεβαιώσεις που μας δίνει ο Κύριος, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η ολιγοπιστία καταλαμβάνει ακόμα και ανθρώπους που κατά τα άλλα διαθέτουν διάθεση για ν’ αναλάβουν πνευματικούς αγώνες και να κατακτήσουν κορυφές της αρετής. Να ατενίσουν τις παρυφές της αιωνιότητας. Φαίνεται ότι ο άνθρωπος δεν στηρίζεται πάντοτε στην αγάπη και την προστασία του Θεού, ούτε ενθυμείτε αδιάλειπτα την παντοδυναμία Του. Ακολουθεί συνήθως, ό,τι του υπαγορεύει η ανθρώπινη λογική ή οι προσωπικές του αντιλήψεις, που είναι αποτέλεσμα των παθών και κυρίως του ψυχοκτόνου εγωισμού του. Αφήνει τον εαυτό του να εκφυλισθεί και να εκπέσει στο έρεβος χαμερπών αναζητήσεων και επιδιώξεων. Όπως είδαμε και πιο πάνω, ασθένεια ή καλύτερα αδυναμία πίστεως, παρουσίασε και ο Απόστολος Πέτρος, γι’ αυτό και ο Κύριος τον αποκάλεσε ολιγόπιστο. Το πρώτο του βήμα, να περπατήσει στα κύματα, το κατάφερε με την πίστη που διέθετε. Στο δεύτερο όμως που βυθίστηκε στα βαθιά νερά, απέτυχε, επειδή φοβήθηκε τον ισχυρό άνεμο. «Ώστε, εάν δεν είχε ασθενήσει η πίστη του, θα αντιστεκόταν εύκολα και στον άνεμο», επισημαίνει εύστοχα ο ιερός Χρυσόστομος. Ο τολμηρός μαθητής δεν είχε σκεφθεί ότι Εκείνος που τον ενίσχυσε και περιπάτησε στα κύματα, θα τον ενίσχυε να αντισταθεί και στον ισχυρό άνεμο. Η πίστη και η εμπιστοσύνη στον Χριστό, είναι το σωσίβιο που οδηγεί στην κιβωτό της σωτηρίας και της γαλήνης. Αυτά τα εφόδια είχε και ο Λαυρέντιος ο μάρτυρας, τη μνήμη του οποίου τιμούμε σήμερα. Η υποταγή του στο θέλημα του Θεού φανέρωσε και ανέδειξε τα πνευματικά χαρίσματά του.

Αδελφοί, είναι καιρός, να ριχθούμε όλοι με πραγματική πίστη στον αγώνα για να φθάσουμε στο Χριστό. Ο φόβος και η ολιγοπιστία είναι συμπτώματα ανθρώπων που τους διακρίνει επιφανειακή και όχι η βιωματική πίστη. Κάθε φορά που διαπιστώνουμε κάποιο φόβο, ας είμαστε πραγματικοί χριστιανοί, ας φέρουμε στο νου μας τα λόγια του Ιησού: «Θαρσείτε, μή φοβείσθε». Και όταν αντιλαμβανόμαστε κάποιο είδος ολιγοπιστίας, ας θυμόμαστε το ελεγκτικό ερώτημά Του: «Ολιγόπιστε, γιατί δείλιασες;». Όταν συμπορευόμαστε με τον Χριστό και ακολουθούμε πάντοτε το θέλημά Του, θα αισθανόμαστε ό,τι και ο απόστολος Παύλος όταν έγραφε: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ».

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.