Κυριακή του Παραλύτου, Ιω. Ε΄1-15 - Πράξ. Θ΄32-42

Ανέβασμα θαυματουργίας «Άρον τον κράβαττόν σου και περιπάτει».

Στην τέταρτη Κυριακή από το Πάσχα η Εκκλησία προβάλλει το θαύμα της θεραπείας του παράλυτου της Ιερουσαλήμ. Με όλα τα θαύματα του Χριστού που εκτίθενται μέχρι τη γιορτή της Ανάληψης η Εκκλησία ξεδιπλώνει ένα προπαρασκευαστικό στάδιο μέχρι τον ερχομό του Παρακλήτου, τη μεγάλη δηλαδή ημέρα της Πεντηκοστής. Η ζωοποίηση μας από το Άγιο Πνεύμα σε αναστάσιμες τροχιές είναι αυτή που μάς ανυψώνει στο χώρο της θείας θαυματουργίας, η οποία δεν περιορίζεται μόνο σε κάποια έκτακτα θαυμαστά γεγονότα αλλά επεκτείνεται σε όλο το φάσμα και την ευρύτητα της ζωής.

Στα Ιεροσόλυμα, στο χώρο της προβατικής κολυμβήθρας, στην επιλεγόμενη Βηθεσδά, διενεργείται το θαύμα της θεραπείας του παραλυτικού. Η τραγική αυτή ύπαρξη ήταν βυθισμένη στον ανθρώπινο πόνο. Σήκωνε το σταυρό της ασθένειάς του για 38 ολόκληρα χρόνια. Στην κατάσταση αυτή, όπως εξάγεται από το κείμενο του Ευαγγελίου, τον οδήγησε η αμαρτία. Αμαρτία στη βαθύτερη της έννοια σημαίνει τη διακοπή της σχέσης ζωής με τον Θεό, προσλαμβάνοντας έτσι οντολογικό χαρακτήρα. Το αξιοθαύμαστο στην περίπτωση του παραλυτικού είναι ότι περίμενε υπομονετικά με πίστη και ελπίδα τη θεραπεία του. Πολλοί άνθρωποι σε τέτοιες περιπτώσεις αφήνουν τον εαυτό τους να παραδοθεί στη μοναξιά και την απογοήτευση. Είχε μάθει στα 38 χρόνια της παραλυσίας του να συμφιλιώνεται με τους ανθρώπους και να τους αποδέχεται. Διαφορετικά θα χαλούσε κυριολεκτικά τον κόσμο γνωστοποιώντας το πρόβλημά του. Μπροστά, λοιπόν, σ’ αυτή την πίστη του παραλυτικού ο Θεός δεν μένει αδιάφορος. Βλέπουμε πιο συγκεκριμένα, με βάση τη διήγηση, ότι ο Χριστός δίνει απάντηση με τον σωτήριο λόγο του: «Άρον τον κράβαττόν σου και περιπάτει».

Η θεραπεία

Ο Χριστός θαυματουργικώ τω τρόπω θεράπευσε τον παράλυτο. Με τη συγχώρεση απομάκρυνε προηγουμένως την αιτία της ασθένειας που ήταν η αμαρτία. Στην κατάσταση της αμαρτίας ο άνθρωπος εμπιστεύεται μόνο τις δυνάμεις του και τον εαυτό του, εξορίζοντας από τη ζωή του τον Θεό. Αισθάνεται έτσι όταν συνήθως δεν αντιμετωπίζει δοκιμασίες και δυσκολίες στη ζωή του και αναγάγει την υλική ευημερία σε υπέρτατη αξία. Αυτόν ακριβώς τον κίνδυνο διέτρεχε και ο παράλυτος μετά τη θεραπεία του από τον Χριστό. Δηλαδή να λησμονήσει τον Θεό και μάλιστα αισθανόμενος υγιής να χρησιμοποιούσε τις δυνάμεις του εναντίον της αγάπης του.

Ακριβώς, ο Χριστός για να επιστήσει την προσοχή στον θεραπευμένο παράλυτο, τού υποδεικνύει: «ίδε, υγιής γέγονας, μηκέτι αμάρτανε, ίνα μη χείρον σοί τι γένηται». Η παράδοση μάλιστα λέει ότι αυτό το χειρότερο συνέβηκε. Στηρίχθηκε τόσο πολύ στη σωματική δύναμη που ο Χριστός τού χάρισε με το θαύμα, ώστε τα θεραπευθέντα χέρια του τα χρησιμοποίησε για να ραπίσει τον Κύριο στο σκηνικό που εκτυλίχθηκε η διαδικασία της ανάκρισής του στην πορεία του προς το Πάθος. Πρόκειται για το δούλο του αρχιερέα Άννα που αναφέρεται από τους ευαγγελιστές ότι ράπισε τον Κύριο. Γι’ αυτό και ο Χριστός, ενώ μέχρι τότε εσιώπα, στην περίπτωση αυτή τού είπε: «ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τί με δέρεις;».

Αγαπητοί αδελφοί, ο Χριστός με τις θαυματουργικές ενέργειές του μάς αποκαλύπτει ότι η κατά φύση λειτουργία της ύπαρξης του ανθρώπου βρίσκεται στην προσωπική κοινωνία του με τον Θεό. Ο άνθρωπος καλείται να ενταχθεί σ’ αυτή την κοινωνία αγάπης, η οποία τον αναδεικνύει στην αυθεντική του μορφή με όλη την αρχοντιά που κοσμεί την «κατ’ εικόνα Θεού» δημιουργία του. Ο δρόμος που οδηγεί σ’ αυτή την κοινωνία είναι εκείνος της πίστης και της αγάπης που δεν περιορίζει την ύπαρξη σ’ ένα στείρο βιολογικό κύκλο αλλά την αναγάγει στα δυσθεώρητα ύψη της θέωσης.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ακολουθούν το Αποστολικό και το Ευαγγελικό ανάγνωσμα

Πράξεις Αποστόλων θ΄ 32 - 42

Ἐν ταις ημέραις ἐκείναις, ἐγένετο Πέτρον διερχόμενον διὰ πάντων κατελθεῖν καὶ πρὸς τοὺς ἁγίους τοὺς κατοικοῦντας Λύδδαν. Εὗρε δὲ ἐκεῖ ἄνθρωπόν τινα Αἰνέαν ὀνόματι, ἐξ ἐτῶν ὀκτὼ κατακείμενον ἐπὶ κραβάττῳ, ὃς ἦν παραλελυμένος. Καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Πέτρος· Αἰνέα, ἰᾶταί σε Ἰησοῦς ὁ Χριστός· ἀνάστηθι καὶ στρῶσον σεαυτῷ. Καὶ εὐθέως ἀνέστη. Καὶ εἶδον αὐτὸν πάντες οἱ κατοικοῦντες Λύδδαν καὶ τὸν Σάρωνα, οἵτινες ἐπέστρεψαν ἐπὶ τὸν Κύριον.

Ἐν Ἰόππῃ δέ τις ἦν μαθήτρια ὀνόματι Ταβιθά, ἣ διερμηνευομένη λέγεται Δορκάς· αὕτη ἦν πλήρης ἀγαθῶν ἔργων καὶ ἐλεημοσυνῶν ὧν ἐποίει. Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἀσθενήσασαν αὐτὴν ἀποθανεῖν· λούσαντες δὲ αὐτὴν ἔθηκαν ἐν ὑπερῴῳ. Ἐγγὺς δὲ οὔσης Λύδδης τῇ Ἰόππῃ οἱ μαθηταὶ ἀκούσαντες ὅτι Πέτρος ἐστὶν ἐν αὐτῇ, ἀπέστειλαν δύο ἄνδρας πρὸς αὐτὸν παρακαλοῦντες μὴ ὀκνῆσαι διελθεῖν ἕως αὐτῶν.

Ἀναστὰς δὲ Πέτρος συνῆλθεν αὐτοῖς· ὃν παραγενόμενον ἀνήγαγον εἰς τὸ ὑπερῷον, καὶ παρέστησαν αὐτῶ πᾶσαι αἱ χῆραι κλαίουσαι καὶ ἐπιδεικνύμεναι χιτῶνας καὶ ἱμάτια ὅσα ἐποίει μετ᾿ αὐτῶν οὖσα ἡ Δορκάς. Ἐκβαλὼν δὲ ἔξω πάντας ὁ Πέτρος θεὶς τὰ γόνατα προσηύξατο, καὶ ἐπιστρέψας πρὸς τὸ σῶμα εἶπε· Ταβιθά, ἀνάστηθι. Ἡ δὲ ἤνοιξε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῆς, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον ἀνεκάθισε. Δοὺς δὲ αὐτῇ χεῖρα ἀνέστησεν αὐτήν, φωνήσας δὲ τοὺς ἁγίους καὶ τὰς χήρας παρέστησεν αὐτὴν ζῶσαν. Γνωστὸν δὲ ἐγένετο καθ᾿ ὅλης τῆς Ἰόππης, καὶ πολλοὶ ἐπίστευσαν ἐπὶ τὸν Κύριον.

Απόδοση στη νεοελληνική του ανωτέρω κειμένου

Τις ημέρες εκείνες, ο Πέτρος, κατά την διάρκειαν περιοδείας του εις όλην την περιοχήν, κατέβηκε να επισκεφθή και τους αγίους που κατοικούσαν εις την Λύδδαν. Εκεί ευρήκε κάποιον που ωνομάζετο Αινέας, ο οποίος ήτο κατάκοιτος επί οκτώ χρόνια διότι ήτο παράλυτος. Και του είπε ο Πέτρος, «Αινέα, σε θεραπεύει ο Ιησούς Χριστός, σήκω και στρώσε το κρεββάτι σου». Και αμέσως εσηκώθηκε. Και τον είδαν όλοι οι κάτοικοι της Λύδδας και του Σάρωνος, και επέστρεψαν εις τον Κύριον.

Εις την Ιόππην υπήρχε κάποια μαθήτρια που ωνομάζετο Ταβιθά, ελληνιστί Δορκάς, η οποία έκανε πολλές αγαθοεργίες και ελεημοσύνες. Συνέβη κατά τας ημέρας εκείνας να ασθενήση και να πεθάνη αφού δε την έλουσαν, την έβαλαν εις το ανώγι. Επειδή η Λύδδα ήτο κοντά εις την Ιόππην, οι μαθηταί άκουσαν ότι ο Πέτρος είναι εκεί, και του έστειλαν δύο άνδρας με την παράκλησιν: «Μη βραδύνης να έλθης και σ’ εμάς».

Ο Πέτρος εσηκώθηκε και επήγε μαζί τους. Όταν έφθασε, τον ωδήγησαν εις το ανώγι και παρουσιάσθηκαν εις αυτόν όλες οι χήρες οι οποίες έκλαιαν και έδειχναν τα υποκάμισα και τα ενδύματα, που έκανε η Δορκάς όταν ήτο μαζί τους. Ο Πέτρος έβγαλε όλους έξω, εγονάτισε και προσευχήθηκε. Ύστερα εστράφη προς το σώμα και είπε, «Ταβιθά, σήκω». Αυτή άνοιξε τα μάτια της και όταν είδε τον Πέτρον, ανασηκώθηκε. Ο Πέτρος της έδωκε το χέρι και την εσήκωσε ορθήν. Ύστερα εφώναξε τους αγίους και τις χήρες και την παρουσίασε ζωντανήν. Αυτό έγινε γνωστόν εις όλλην την Ιόππην και πολλοί επίστεψαν εις τον Κύριον

Κατά Ιωάνου Ε´ 1-15

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀνέβη ὁ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα. ῎Εστι δὲ ἐν τοῖς ῾Ιεροσολύμοις ἐπὶ τῇ προβατικῇ κολυμβήθρα, ἡ ἐπιλεγομένη ῾Εβραϊστὶ Βηθεσδά, πέντε στοὰς ἔχουσα. ᾿Εν ταύταις κατέκειτο πλῆθος πολὺ τῶν ἀσθενούντων, τυφλῶν, χωλῶν, ξηρῶν, ἐκδεχομένων τὴν τοῦ ὕδατος κίνησιν. ῎Αγγελος γὰρ κατὰ καιρὸν κατέβαινεν ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ, καὶ ἐταράσσε το τὸ ὕδωρ· ὁ οὖν πρῶτος ἐμβὰς μετὰ τὴν ταραχὴν τοῦ ὕδατος ὑγιὴς ἐγίνετο ᾧ δήποτε κατείχετο νοσήματι. ῏Ην δέ τις ἄνθρωπος ἐκεῖ τριάκοντα καὶ ὀκτὼ ἔτη ἔχων ἐν τῇ ἀσθενείᾳ αὐτοῦ. Τοῦτον ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς κατακείμενον, καὶ γνοὺς ὅτι πολὺν ἤδη χρόνον ἔχει, λέγει αὐτῷ· Θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι; ᾿Απεκρίθη αὐτῷ ὁ ἀσθενῶν· Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω, ἵνα ὅταν ταραχθῇ τὸ ὕδωρ, βάλῃ με εἰς τὴν κολυμβήθραν· ἐν ᾧ δὲ ἔρχομαι ἐγώ, ἄλλος πρὸ ἐμοῦ καταβαίνει. Λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ῎Εγειρε, ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει. Καὶ εὐθέως ἐγένετο ὑγιὴς ὁ ἄνθρωπος, καὶ ἦρε τὸν κράβαττον αὐτοῦ καὶ περιεπάτει. ῏Ην δὲ Σάββατον ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ.σ῎Ελεγον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι τῷ τεθεραπευμένῳ· Σάββατόν ἐστιν· οὐκ ἔξεστί σοι ἆραι τὸν κράβαττον. ᾿Απεκρίθη αὐτοῖς· ῾Ο ποιήσας με ὑγιῆ, ἐκεῖνός μοι εἶπεν· ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει. ᾿Ηρώτησαν οὖν αὐτόν· Τίς ἐστιν ὁ ἄνθρωπος ὁ εἰπών σοι, ἆρον τὸν κράβαττόν σου καὶ περιπάτει; ῾Ο δὲ ἰαθεὶς οὐκ ᾔδει τίς ἐστιν· ὁ γὰρ ᾿Ιησοῦς ἐξένευσεν ὄχλου ὄντος ἐν τῷ τόπῳ. Μετὰ ταῦτα εὑρίσκει αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν τῷ ἱερῷ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ῎Ιδε ὑγιὴς γέγονας· μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται. ᾿Απῆλθεν ὁ ἄνθρωπος καὶ ἀνήγγειλε τοῖς ᾿Ιουδαίοις ὅτι ᾿Ιησοῦς ἐστιν ὁ ποιήσας αὐτὸν ὑγιῆ.

Απόδοση στη νεοελληνική του ανωτέρω κειμένου

Εκείνο τον καιρό, ανέβηκε ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα. Κοντά στην προβατική πύλη, στα Ιεροσόλυμα, υπάρχει μια δεξαμενή με πέντε στοές, που εβραϊκά ονομάζεται Βηθεσδά. Σ’ αυτές τις στοές κείτονταν πολλοί άρρωστοι, τυφλοί, κουτσοί, παράλυτοι, πού περίμεναν να αναταραχθεί το νερό γιατί, από καιρό σε καιρό, ένας Άγγελος Κυρίου κατέβαινε στη δεξαμενή κι ανατάραζε τα νερά όποιος, λοιπόν, έμπαινε πρώτος μετά την αναταραχή του νερού, αυτός γινόταν καλά, όποια κι αν ήταν ἡ αρρώστια που τον ταλαιπωρούσε. Εκεί ήταν κι ένας άνθρωπος, άρρωστος τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια. Όταν τον είδε ὁ Ιησούς κατάκοιτο, τον ρώτησε Θέλεις να γίνεις καλά; Ήξερε πώς ήταν έτσι για πολύν καιρό. Κύριε, του αποκρίθηκε ο άρρωστος, δεν έχω κανέναν να με βάλει στη δεξαμενή μόλις αναταραχτούν τα νερά έτσι, ενώ εγώ προσπαθώ να πλησιάσω μόνος μου, πάντοτε κάποιος άλλος κατεβαίνει στο νερό πριν από μένα. Ο Ιησούς του λέγει Σήκω πάνω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα. Κι αμέσως ὁ άνθρωπος έγινε καλά, σήκωσε το κρεβάτι του και περπατούσε. Η μέρα που έγινε αυτό ήταν Σάββατο. Έλεγαν, λοιπόν, οι ιουδαίοι άρχοντες στον θεραπευμένο Είναι Σάββατο, και δεν επιτρέπεται να σηκώνεις το κρεβάτι σου. Αυτός όμως τους απάντησε Εκείνος που μ’ έκανε καλά, εκείνος μου είπε πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα. Τον ρώτησαν Ποιός είναι ὁ άνθρωπος που σου είπε πάρε το και περπάτα; Ο θεραπευμένος όμως δεν ήξερε να πει ποιός ήταν, επειδή ο Ιησούς είχε φύγει απαρατήρητος εξαιτίας του πλήθους που ήταν μαζεμένο εκεί. Αργότερα ο Ιησούς τον βρήκε στον ναό και του είπε Βλέπεις, έχεις γίνει καλά από δω και πέρα μην αμαρτάνεις, για να μην πάθεις τίποτα χειρότερο. Ο άνθρωπος έφυγε αμέσως κι ανάγγειλε στους Ιουδαίους άρχοντες ότι ο Ιησούς ήταν αυτός που τον γιάτρεψε.