Στις κορυφογραμμές της αγάπης
«Τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω;»
Η δυνατότητα αρμονικής συνύπαρξης με τους άλλους ανθρώπους στους ορίζοντες της αληθινής αγάπης, είναι ένα διαχρονικό θέμα, το οποίο έρχεται στην επιφάνεια και στις μέρες μας. Το πνεύμα της παγκοσμιοποίησης υπαγορεύει μάλιστα ν’ αγγίξει κάποιος το ζήτημα όχι επιφανειακά αλλά ουσιαστικά. Γιατί δίνει απαντήσεις για το πώς μπορεί να επιτευχθεί η αληθινή κοινωνία και επικοινωνία των ανθρώπων. Η παραβολή του Καλού Σαμαρείτη που προβάλλει το Ευαγγέλιο δίνει με σαφήνεια τις πιο αυθεντικές κατευθύνσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, μέσα από την τόσο ζωντανή αυτή παραβολή που έδωσε ο Κύριος, δίνεται απάντηση στο ερώτημα όχι μόνο για το ποιος είναι ο πλησίον μας αλλά κυρίως στο πώς εμείς, ο καθένας από εμάς, μπορεί να γίνει πλησίον για όλους τους άλλους.
Συχνότητες τυπολατρίας
Αφορμή για την παραβολή αυτή στάθηκε η απορία του νομικού απέναντι στον Ιησού για την αιώνια ζωή. Νόμιζε ότι εφάρμοζε όλες τις εντολές του Θεού, αλλά όμως έμενε στους τύπους και δεν τολμούσε να εισχωρήσει στην ουσία, απ’ όπου θα ξεπρόβαλλε η αυθεντικότητα της αγάπης.
Ο οδοιπόρος της παραβολής έπεσε σε ενέδρα ληστών. Τον εγκατέλειψαν άσπλαχνα μισοπεθαμένο μετά από την κακοποίησή του σ’ ένα ερημικό μέρος. Έτυχε να περνά από την περιοχή ένας ιερέας που υπηρετούσε στο ναό του Σολομώντος. Αντιλήφθηκε τον άνθρωπο εκείνο στην κατάντια που βρισκόταν, αλλά τον προσπέρασε αδιάφορος χωρίς να το βοηθήσει. Στη συνέχεια πέρασε και ένας λευϊτης από την περιοχή. Ήταν και αυτός λειτουργός του Νόμου και του Ναού. Τον είδε μισοπεθαμένο και εγκαταλειμμένο, αλλά τον αντιπαρήλθε. Συνέχισε την πορεία του χωρίς να ευαισθητοποιηθεί. Στην περίπτωσή τους, ο ιερέας και ο λευϊτης, επέλεξαν την προσκόλληση σε τύπους παρά την ψηλάφηση της αυθεντικότητας της ζωής.
Σαμαρειτικό άνοιγμα
Η παραβολή μάς «προσγειώνει» στον τρίτο οδοιπόρο, ακριβώς για να μάς «απογειώσει» στους αιθέρες των κορυφογραμμών της αγάπης. Ένας Σαμαρείτης, λοιπόν, που ήταν εθνικός και θρησκευτικός εχθρός των Ισραηλιτών, είδε τον πληγωμένο. Παρά το γεγονός ότι ήταν Ιουδαίος δεν τον αντιπαρήλθε, δεν προσπέρασε αδιάφορα. Τον πλησίασε, τού έπλυνε τις πληγές με λάδι και κρασί, τις έδεσε, τον ανέβασε στο ζώο του, τον οδήγησε σ’ ένα κοντινό πανδοχείο και φρόντισε μέχρι τέλους για την κατάσταση του πληγωμένου. Η αγάπη που επέδειξε στην περίπτωση ο Σαμαρείτης ήταν αυθεντική και αληθινή. Και μάλιστα προς ένα άνθρωπο, ο οποίος σύμφωνα με τις τότε κοινωνικές και θρησκευτικές αντιλήψεις, ήταν εχθρός του.
Το μεγαλείο της θεϊκής αγάπης
Η αγάπη του Σαμαρείτη παραπέμπει σαφώς στην αγάπη του Θεού. Η αγάπη αυτή αποκαλύφθηκε με την σταυρική του θυσία για να σώσει τον άνθρωπο. Απ’ αυτή την άποψη έχουμε και τη συμβολική ερμηνεία της παραβολής: ο καλός Σαμαρείτης είναι ο Χριστός. Αυτός που έπεσε στην ενέδρα των ληστών είναι ο άνθρωπος που κατασπαράσσεται από την αμαρτία που τον εγκαταλείπει «ημιθανή». Το πανδοχείο είναι η Εκκλησία, που ξεπροβάλλει ως η κιβωτός της σωτηρίας και της θεραπεία μας. Το λάδι και το κρασί είναι τα μυστήρια της μητέρας μας Εκκλησίας. Τα δύο δηνάρια, με τα οποία ο καλός Σαμαρείτης πλήρωσε το πανδοχείο, είναι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Ο καλός Σαμαρείτης, ο Ιησούς Χριστός, αποκαλύπτει ότι η αγάπη του ανθρώπου δεν πρέπει να έχει όρια και περιορισμούς, αλλά να απλώνεται χωρίς προϋποθέσεις προς όλους τους ανθρώπους. Είναι η αγάπη εκείνη που σώζει, γιατί πραγματικά κατήργησε το θάνατο και πρόσφερε στον άνθρωπο την αιώνια ζωή.
Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, στην οποία βλέπουμε ότι ο άνθρωπος κυριαρχείται από ένα πνεύμα απανθρωπισμού και αδιαφορίας για τον πλησίον του, η αγάπη, όπως αυτή αποκαλύπτεται αυθεντικά από τον ίδιο τον Κύριο, παραμένει το μοναδικό κριτήριο για ν’ απεμπλακούμε από τις όποιες κρίσεις αλλά κυρίως για να αφήσουμε τον εαυτό μας να ακτινοβολεί ως «εικόνα του Θεού», με όλη την αρχοντιά που συνεπάγεται αυτό. Η αγάπη σ’ αυτή τη μορφή είναι η ουσία της ζωής, το θεμέλιο της Εκκλησίας, η οποία κατά τον Ιγνάτιο τον Θεοφόρο ξεπροβάλλει ως ενότητα πίστης και αγάπης. Η πίστη και η ελπίδα διδάσκουν τον άνθρωπο να μην υποδουλώνεται στα υλικά αγαθά. Από την πλευρά της η αγάπη, όπως διαβεβαιώνει ο Διάδοχος Φωτικής, ενώνει την ψυχή με τις αρετές του Θεού.
Αγαπητοί αδελφοί, σε μια εποχή, η οποία αφήνει τον άνθρωπο να αισθάνεται μεγάλη αβεβαιότητα και ανασφάλεια, σε μια εποχή που ο άνθρωπος δοκιμάζει αλλεπάλληλες διαψεύσεις από τα στηρίγματα που ο ίδιος έβαλε στη ζωή του, η αγάπη του Θεού είναι εκείνη που σώζει τον κόσμο. Αυτή όμως η αγάπη θέλει έκφραση. Καλούμαστε να την εκφράζουμε καθημερινά, να ακτινοβολεί μέσα από την ύπαρξή μας, από την οποία να αναδύεται η ελπίδα. Αυτό σημαίνει ότι η στροφή μας προς τον άλλο δεν πρέπει να μένει στη θεωρία και σε κούφια λόγια αλλά να μετουσιώνεται σε κίνηση που αγκαλιάζει ολόκληρη την ύπαρξή μας και να αποκαλύπτεται ως συμφιλίωση, συγχώρεση, αποδοχή, ευγένεια, καλοσύνη, αμοιβαιότητα, πραότητα, αληθινή αγάπη.
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.
****************************************
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ. Προς Γαλάτας: α΄ 11-19
Γνωρίζω δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον τὸ εὐαγγελισθὲν ὑπ’ ἐμοῦ ὅτι οὐκ ἔστι κατὰ ἄνθρωπον·
οὐδὲ γὰρ ἐγὼ παρὰ ἀνθρώπου παρέλαβον αὐτό, οὔτε ἐδιδάχθην, ἀλλὰ δι’ ἀποκαλύψεως Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἠκούσατε γὰρ τὴν ἐμὴν ἀναστροφήν ποτε ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ, ὅτι καθ’ ὑπερβολὴν ἐδίωκον τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπόρθουν αὐτήν,
καὶ προέκοπτον ἐν τῷ Ἰουδαϊσμῷ ὑπὲρ πολλοὺς συνηλικιώτας ἐν τῷ γένει μου, περισσοτέρως ζηλωτὴς ὑπάρχων τῶν πατρικῶν μου παραδόσεων.
Ὅτε δὲ εὐδόκησεν ὁ Θεὸς ὁ ἀφορίσας με ἐκ κοιλίας μητρός μου καὶ καλέσας διὰ τῆς χάριτος αὐτοῦ 16 ἀποκαλύψαι τὸν υἱὸν αὐτοῦ ἐν ἐμοὶ, ἵνα εὐαγγελίζωμαι αὐτὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν, εὐθέως οὐ προσανεθέμην σαρκὶ καὶ αἵματι,
οὐδὲ ἀνῆλθον εἰς Ἱεροσόλυμα πρὸς τοὺς πρὸ ἐμοῦ ἀποστόλους, ἀλλὰ ἀπῆλθον εἰς Ἀραβίαν, καὶ πάλιν ὑπέστρεψα εἰς Δαμασκόν.
Ἔπειτα μετὰ ἔτη τρία ἀνῆλθον εἰς Ἱεροσόλυμα ἱστορῆσαι Πέτρον, καὶ ἐπέμεινα πρὸς αὐτὸν ἡμέρας δεκαπέντε·
ἕτερον δὲ τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον εἰ μὴ Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν τοῦ Κυρίου.
Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Αλλά, αδελφοί, σας κάνω γνωστό ότι το ευαγγέλιο που κηρύχθηκε από μένα δεν είναι ανθρώπινο
επειδή, ούτε εγώ το παρέλαβα από άνθρωπο ούτε το διδάχθηκα, αλλά διαμέσου αποκάλυψης του Ιησού Χριστού.
Επειδή, ακούσατε την άλλοτε διαγωγή μου στον Ιουδαϊσμό, ότι καταδίωκα την εκκλησία τού Θεού με υπερβολικό τρόπο, και την κακοποιούσα
και πρόκοβα στον Ιουδαϊσμό περισσότερο από πολλούς συνομηλίκους στο γένος μου, καθώς ήμουν περισσότερο ζηλωτής στις πατρικές μου παραδόσεις.
Και όταν ο Θεός ευδόκησε, αυτός που με ξεχώρισε από την κοιλιά τής μητέρας μου, και με κάλεσε διαμέσου τής χάρης του,
για να αποκαλύψει τον Υιό του μέσα σε μένα, για να τον κηρύττω ανάμεσα στα έθνη, αμέσως δεν συμβουλεύθηκα σάρκα και αίμα ούτε ανέβηκα στα Ιεροσόλυμα προς τους αποστόλους, που ήσαν πριν από μένα, αλλά έφυγα στην Αραβία, και επέστρεψα ξανά στη Δαμασκό.
Έπειτα, ύστερα από τρία χρόνια, ανέβηκα στα Ιεροσόλυμα, για να γνωρίσω τον Πέτρο προσωπικά και έμεινα κοντά του 15 ημέρες
άλλον, όμως, από τους αποστόλους δεν είδα, παρά τον Ιάκωβο, τον αδελφό τού Κυρίου.
ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ. Κατά Λουκάν: ι΄ 25-37
Καὶ ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν καὶ λέγων· Διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;
ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις;
ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν·
εἶπε δὲ αὐτῷ· Ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ.
ὁ δὲ θέλων δικαιοῦν ἑαυτὸν εἶπε πρὸς τὸν Ἰησοῦν· Καὶ τίς ἐστί μου πλησίον;
ὑπολαβὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἄνθρωπός τις κατέβαινεν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Ἰεριχὼ, καὶ λῃσταῖς περιέπεσεν· οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ τυγχάνοντα. κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν.
ὁμοίως δὲ καὶ Λευῒτης γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθε.
Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων ἦλθε κατ’ αὐτὸν, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη, καὶ προσελθὼν κατέδησε τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον, ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ·
καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐξελθὼν, ἐκβαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκε τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ,τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι.
τίς οὖν τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς;
ὁ δὲ εἶπεν· Ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ’ αὐτοῦ. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως.
Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Και ξάφνου, κάποιος νομικός σηκώθηκε, πειράζοντάς τον, και λέγοντας: Δάσκαλε, τι θα μπορούσα να πράξω για να κληρονομήσω αιώνια ζωή;
Και εκείνος είπε σ' αυτόν: Τι είναι γραμμένο μέσα στον νόμο; Πώς διαβάζεις;
Κι αυτός απάντησε: «Θα αγαπάς τον Κύριο τον Θεό σου με όλη την καρδιά σου, και με όλη την ψυχή σου, και με όλη τη δύναμή σου, και με όλη τη διάνοιά σου» και «τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου».
Και του είπε: Σωστά απάντησες αυτό κάνε, και θα ζήσεις.
Εκείνος, όμως, θέλοντας να δικαιώσει τον εαυτό του, είπε στον Ιησού: Και ποιος είναι ο πλησίον μου;
Και ο Ιησούς, απαντώντας, είπε: Ένας άνθρωπος κατέβαινε από την Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ, και έπεσε ανάμεσα σε ληστές οι οποίοι, αφού τον γύμνωσαν, και τον καταπλήγωσαν, αναχώρησαν, αφήνοντάς τον μισοπεθαμένο.
Και κατά σύμπτωση, ένας ιερέας κατέβαινε διαμέσου εκείνου τού δρόμου και όταν τον είδε, πέρασε από το άλλο μέρος.
Παρόμοια μάλιστα και ένας Λευίτης, όταν έφτασε στον τόπο, αφού ήρθε και είδε, πέρασε από το άλλο μέρος.
Κάποιος Σαμαρείτης, όμως, που οδοιπορούσε, ήρθε στον τόπο όπου βρισκόταν, και μόλις τον είδε, τον σπλαχνίστηκε
και όταν πλησίασε, έδεσε τις πληγές του, χύνοντας επάνω τους λάδι και κρασί και αφού τον ανέβασε επάνω στο κτήνος του, τον έφερε σε ένα πανδοχείο, και τον περιποιήθηκε.
Και την επόμενη ημέρα, όταν αναχωρούσε, βγάζοντας δύο δηνάρια, τα έδωσε στον ξενοδόχο, και του είπε: Περιποιήσου τον και ό,τι αν δαπανήσεις επιπλέον, εγώ, όταν επανέλθω, θα σου το αποδώσω.
Ποιος, λοιπόν, απ' αυτούς τους τρεις σού φαίνεται ότι έγινε πλησίον εκείνου που έπεσε στους ληστές;
Και εκείνος είπε: Αυτός που έκανε σ' αυτόν έλεος. Του είπε, λοιπόν, ο Ιησούς: Πήγαινε, και κάνε κι εσύ παρόμοια.
Αναδημοσίευση από: Εκκλησία της Κύπρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου